مجمع المسائل-ج3-ص292

1 – آيا ولى مقتول اجازه قصاص دارد يا خير؟ 2 – در درجه اول، حق قصاص با برادر وپسر مقتول مىباشد يا خير؟ 3 – آيا پسر برادر مقتول هم از نظر اسلام حق قصاص دارد يا خير؟ ج – در فرض سئوال، اگر عمدى نزد حاكم جامع الشرائط ثابت شود حق قصاص منحصر به فرزندان وورثه مقتول است وبرادر وفرزند برادر در قصاص حقى ندارند وچنانچهورثه مقتول قبلا عفو نكرده باشند مىتوانند از حاكم تقاضاى قصاص كنند ونيز مىتوانند بر گرفتن ديه با قاتل توافق كنند.

س 8 – شخصى چندين بار، مرتكب قتل شده كه يك بار آن با دعاى خود قاتل، خطائى بوده كه باصطلاح، تفنگ، خود رو شده وبار ديگر فردى ديگر را عامدا هدف قرار داده ودر اثر اصابت تير بسينه او كشته شده وبار سوم در همان حادثه برادر مقتول را هدف قرار مىدهد ودر اثر اصابت گلوله يك چشم او از بين مىرود ونابينا مىشود وبعلاوه پاى او مورد اصابت قرار گرفته واين جريانات را خود قاتل اعتراف دارد وشهود واهالى محل هم شهادت مىدهند وچون ورثه مقتول صغيرند حكم شرعى را بيان فرمائيد.

ج – در فرض سئوال، در مورد قتل عمدى بايد قاتل، خود را در اختيار اولياء مقتول، قرار دهد ودر مورد قتل خطائى، وجنايت بر اعضائى كه قصاص ندارد بايد ديه را به اولياء وورثه مقتول يا مجروح بدهند ودر صورتى كه تمام ورثه مقتول، صغير باشند بايد قصاص بماند تا آنها كبير شوند واگر يكى از ورثه مقتول كبير باشد مىتواند اقدام بقصاص نمايد وبعد از كبير شدن صغار ورثه مقتول عمدى، چنانچه راضى بقصاص نشدند ديه سهم آنها را تحمل نمايد واگر تمام ورثه مقتول عمدى كبير باشند مخيرند بين قصاص يا اخذ ديه؟ س 9 – اگر شخصى اعمى با علم وعمد فردى را كشت آيا قصاص مىشود يا ديه پرداخت مىگردد وبر فرض ديه، پرداخت آن، بعهده چه كسى خواهد بود؟ ج – بعيد نيست حكم قتل عمدى اعمى، قصاص باشد نظير قتل عمدى بصير، لكن اولى واحوط آن است كه اگر قاتل، حاضر به دادن ديه شد اولياء مقتول قصاص را بديه مصالحه كنند زيرا كه بعض علماء اعلام رضوان الله عليهم قائل به تعيين ديه مىباشند واشخاصى كه حكم بديه فرموده‌اند ديه را بر عاقله اعمى مىفرمايند واگر عاقله نبود يا نداشت بر خود اعمى واگر او هم نداشت بر بيت المال.