پایگاه تخصصی فقه هنر

مجمع المسائل-ج3-ص287

طرف منازعه قبلى را كه فقط سه نفر در آنها بوده هدف گلوله قرار داده و يك نفر مرد مصلح بين اين سه نفر را مقتول نموده‌اند ديه مقتول مصلح با كيست ويا اصلا ديه ندارد؟ ج – در فرض مسأله شخص مقتول ديه دارد وبين اشخاصى كه طرف احتمال باشند كه گلوله آنها اصابت كرده تقسيم مىشود كه هر چند نفر باشند هر يك سهم بايد بدهد.

س 219 – باربرى يك شاخه آهن بدوش دارد كه فردى در حال دويدن خود را بآهن محموله ميزند وتلف مىشود آيا ديه دارد يا نه؟ج – در موارديكه اعلام وآگهى خطر لازم است اگر باربر اعلام لازم را بعمل آورده باشد ومع ذلك شخص مصدوم خود را بآهن زده باربر ضامن نيست.

س 220 – اگر آموزگار دانش آموز خود را كتك بزند بطورى كه ديه بر او واجب شود حالا آموزگار بخواهد ديه را به او بدهد واو بگويد بشما بخشيدم از گردن آموزگار ساقط مىشود يا نه؟ ج – اگر مضروب بالغ باشد وببخشد ديه ساقط مىشود.

س 221 – در قتل خطائى كه ديه بر عاقله است اگر خود قاتل يا پدرش زمينى را بعنوان خون بها بورثه مقتول بدهد ورضايت نامه از آنان بگيرد اولا چون ديه را عاقله نداده ديه شرعى محسوب است يا نه؟ ثانيا اگر قيمت آن زمين كمتر از خون بهاى شرعى يا زيادتر از آن باشد اما باتراضى طرفين بوده در اين صورت نيز ديه شرعى محسوب است يا نه؟ ثالثا آيا ولى مقتول مىتواند بكمتر از ديه شرعى با قاتل مصالحه نمايد خصوصا اگر مقتول فرزند صغير هم داشته باشد يا نه؟ رابعا آيا زوجه مقتول از زمين مزبور كه بعنوان خون بها داده شده ارث مىبرد يا نه؟ ج 1 – اگر بقصد ديه وابراء ذمه قاتل بدهند ديه است وذمه آنها برئ مىشود.

2 – با فرض اين كه مصالحه كرده باشند صحيح است.

3 – بلى مىتواند بكمتر مصالحه نمايد واگر صرفه صغير باشد ولى شرعى صغير مىتواند سهم او را نيز مصالحه نمايد.

4 – بلى زوجه چون از ديه ارث مىبرد از زمين كه مال المصالحه آنست نيز ارث مىبرد.