مجمع المسائل-ج3-ص281

س 193 – شخصى مقدارى گندم بار قاطر كرده وداده به ديگرى تا ببرد در آسياب آرد كرده بياورد وقتيكه رسيده بآسياب وبار قاطر را باز كرده قاطر لگد بدهان او زده وچند دندان او را شكسته آيا صاحب قاطر وبار، كه او را فرستاده بآسياب، ضامن است يا نه؟ ج – ظاهرا صاحبان بار وقاطر ضامن نيستند.

بلى اگر قاطر بر حسب عادت چموش ولگد زن باشد بر صاحب بار وقاطر هر كدام كه قاطر را بدست آن شخص مىدهد اعلام لازم است وبر فرض عدم اعلام احوط آنست كه آن شخص را راضى كنند.

س 194 – در موضوع ديه كه فقهاء مىفرمايند مثلا ديه سيلى زدن بصورت كه سرخ شودفلان مقدار طلا است اگر قيت آنرا بپردازد كافى است يا اختيار با آن كسى است كه ديه مىگيرد بهر كدام راضى شد بايد اداء كند؟ ج – لازم است آنچه شرعا تعيين شده اداء نمايد مگر آن كه مستحق ديه راضى بقيمت شود.

س 195 – اگر چيزيكه مجنى عليه را بعنوان ديه اعضاء گرفته زائد بر مؤنه سال باشد خمس به آن تعلق مىگيرد يا خير؟ ج – خمس به ديه تعلق نمىگيرد لعدم صدق الغنيمة.

س 196 – اينجانب تقريبا هشتاد سال از عمرم مىگذرد وفكر مىكنم كه از سنين جوانى إلى الآن ديه بذمه من آمده اما نه ديه قتل مثلا ديه تأديب زن وبچه از وارد آوردن ضرب بصورت وبدن بوسيله دست ويا چوب وغيره كه بحد كبودى رسيده ويا مجروح شده باشد در اين صورت تكليف بنده چيست وچه مقدار بايد ديه بدهم وبعضى از مضروبين ومجروحين بوسيله بنده، زنده هستند وبعضيها هم از دنيا رفته‌اند ومنتظر راهنمائى حضرتعالى هستم آيا وجوه ديه متعلق به بنده را مىتوانم بعنوان كمك بمستضعفين بدهم و يا در امور خيريه ديگر مصرف نمايم يا نه وفرقى بين سيد وغير سيد از مستحقين هست يا نه؟ ج – در صورتيكه افراد مضروب يا مجروح را مىشناسيد يا اگر فوت كرده باشند ورثه شان را بشناسيد بايد از آنها تحصيل رضايت نمائيد با دادن ديه يا با اسقاط يا مصالحه وچنانچه اصلا نمىشناسيد مقدار متيقن ديه را از قبل آنها بابت مظالم عباد به فقير غير سيد بدهد