مجمع المسائل-ج3-ص149

ج – مفروض سئوال مورد لعان نيست.

س 41 – بر فرضى كه لعان مورد نداشته باشد بصرف اظهارات زوجين مبنى بر نفى ولد – نفى ولد محقق مىگردد يا نه؟وبر فرضى كه اظهارات ايشان براى نفى ولد كافى نباشد وآنان علم داشته باشند به اين كه فرزند از يك رابطه نامشروع متولد شده تكليف چه خواهد بود؟ ج – در صورتيكه امكان الحاق ولد به آنها باشد نفى ولد محتاج به اثبات است واگر ثابت نكردند اقرار بر ضرر خودشان حجت است وبر ضرر غير حجت نيست.

شهادت

س 42 – آيا در شرع مقدس اسلام شاهد در قضيه‌ايكه بخواهد در دادگاهى يا پيش حاكم شرع شهادت بدهد بايستى در متن قضيه بوده وبا علم واطلاع كامل شهادت بدهد ويا مىتواند در موردى هم كه خود شخصا در اصل موضوع نبوده وفقط از فلان كس موضوع را شنيده است بهمين اندازه اكتفا كند آيا چنين شهادتى در شرع مقدس اسلام قابل قبول است ودر قضاوت اسلامى مؤثر است يا نه؟ ج – شاهد بايد در محسوسات ديده ودر شنيدنيها شنيده باشد وشهادت بدهد ودر غير اين صورت موارد مختلف است.

به كتب فقهيه مفصله مراجعه نمائيد.

س 43 – اگر مدعى يا مدعى عليه در خصوص اثبات ادعا يا انكار آن، شهودى داشته باشند ليكن قادر به اقامه آن واحضار به محكمه نباشند وتقاضاى جلب شهود را به محكمه براى اداى شهادت از حاكم بنمايند آيا از نظر شرعى جلب شهود براى احقاق حق واحراز واجراى عدالت جايز است يا خير؟ ج – اگر فصل خصومت متوقف بر حضور بينه نزد حاكم باشد وحاكم، عالم باين باشد كه شهادتى در نزد آنها است وامكان شهادت بر شهادت نباشد احضار بينه در محكمه جايز است وبا عدم علم حاكم و هم چنين شهادت بر شهادت احضار بينه جايز نيست.

س 44 – شاهد، از طريق دادسرا براى شهادت، احضار شده ولى استنكاف نموده آيا مىتوان او را جلب كرد؟