پایگاه تخصصی فقه هنر

مجمع المسائل-ج3-ص99

مسأله 82 – اگر كسى در موضعى از شارع عام نشسته باشد سپس برخيزد، چنانچه نشستن فقط براى استراحت ومانند آن بوده، حقش ساقط مىشود وديگرى مىتواند جاى او بنشيند و هم چنين است حكم اگر براى معامله وحرفه نشسته بوده وبعد از استيفاء غرض، برخاسته، بدون آن كه نيت عود به آن محل را داشته باشد واما اگر قبل از استيفاء غرض به نيت عود به آن محل، برخاسته، چنانچه جيزى از آن شخص مانند، متاع ويا رحل ويا بساط در آن مكان باقى باشد، ظاهر اين است كه هنوز حق او باقى است واگر چيزى از او باقى نمانده باشد احوط اين است كه با كسيكه بعد از برخاستن او بجاى او آمده مصالحه نمايند.

مسأله 83 – همان طور كه در صورت عدم مزاحمت با عابرين، موضع نشستن براى معامله، حق جالس است همچنين اطراف موضع جلوس، بقدر حاجت، براى گذاشتن متاع، وتوقف معامله كننده‌ها نيز، حق او است بلكه بناببر احتياط، نشستن وايستادن اشخاصى كه مانع از رؤيت متاع وآمدن معامله كننده‌ها باشد نيز جايز نيست.

مسأله 84 – اگر كسى روزى در جائى از راه، براى معامله نشسته بوده وروز بعد، ديگرى بر او سبقت بگيرد ودر آن مكان بنشيند، دومى احق است واولى نمىتواند او را از جائيكه نشسته بلند كند وخود بنشيند ولو اين كه روز قبل، اولى نشسته بوده.

س 85 – وزارت راه، زمينهاى مالكين را گرفته وجاده جديدى احداث نموده وجاده قديم متروك شده وتمام مالكين، جاده نامبرده را جزء زمينهاى خودشان كرده‌اند وديگر آثارى باقى نمانده بجز سمت زمين اينجانب كه بصورت اول باقى مىباشد آيا تصرف آن قسمت جايز است يا خير واگر جايز نيست حكم آن چيست؟ ج – در فرض سئوال، اگر جاده ذكر شده بكلى متروك نشده ومحل عبور است گرفتن آن جايز نيست.

بلى اگر بكلى متروك شده وبصورت موات در آمده وقبلا كسى آنرا وقفنكرده ومدعى خصوصى ندارد احياء آن جايز است واگر احتمال وقفيت آن داده شود ولى شهرت نداشته باشد ضررى ندارد.

س 86 – شخصى قطعه زمينى دارد كه محدود است به يكى راه عبور كم عرض، مىخواهد قدرى از آن زمين را واگذار كند تا جاده عرض بيشترى پيدا كند در عوض آن، كمتر