مجمع المسائل-ج3-ص75
آثار ديگر از قبيل اشجار ومو وغيره بعمل آورد وچند سال بعد از آن، اهالى آبادى، زمين زراعتى وزمينهاى موات را مىخواهند تقسيم نمايند آيا اهالى، در اين زمين معموره حق دارند يا خير؟ ج – از قضيه شخصيه اطلاع ندارم بطور كلى اگر زمين مورد سؤال ملك كسى يا از مرافق روستا نبوده وباعث تضييق در چراگاه حشم اهالى نيست، بمقدارى كه كشاورز مذكور آباد نموده، مالك است و كسى نمىتواند بدون اذن او در آن تصرف نمايد ودر غير اين صورت بايد رضايت اهالى را تحصيل نمايد.
س 14 – شخصى زمين موات را احياء وقابل كشت مىنمايد كه تا زنده است از آن زمين، استفاده نمايد، آيا پس از مرگ وى ورثه‌اش مالك آن زمين هستند يا خير؟ ج – كسيكه زمين موات را، بقصد تملك احياء كند، بعد از مرگش، به ورثه‌اش مىرسد واگر نزاع موضوعى در بين باشد مرافعه شرعيه لازم است.
س 15 – يك قطعه زمين چمن زار، در زمان طاغوت، در دست مالك بوده است وبعد از انقلاب، اهالى قريه آنرا تصرف كرده‌اند، چه صورت دارد؟ ج – در صورتيكه زمين چمن، محياة و آباد در دست مالك بوده، فعلا نيز ملك او است وكسى حق تصرف ندارد واگر موات بوده، تصرف اهالى قريه، اشكال ندارد.
س 16 – در مناطقى سرتپه‌ها وكوههاى آنرا قبلا چادر نشينها اشغال كرده واز علفهاى آن استفاده ميكرده‌اند ومدت چند سال كه آن چادر نشينهاى دوره گرد نيامده‌اند عده‌اى از مردم محل آن مناطق را كشت كرده بعد از آن عده ديگر اعتراض دارند كه آن مناطق مشترك ميان همه است ومحصولش بايد بين همه تقسيم شود، حكم شرعى چيست؟ ج – در فرض مسأله اگر سرتپه‌ها جزء ملك قريه يا حريم ده نباشد هر كس آنرا بقصد تملك احياء كند يعنى زمين غير قابل كشت را براى كشاورزى آماده نمايد يا بنحو ديگراحياء نمايد مالك مىشود.
س 17 – بفرمائيد درباره زمينهاى مواتى كه در حريم دهات است ونيز اراضى مواتيكه در غير حريم دهات است از جهت مالك شدن شرعى آنها نظر مبارك چيست؟ ج – موات حريم دهات را كه فعلا مورد احتياج مردم است بدون اجازه آنها كسى