پایگاه تخصصی فقه هنر

مجمع المسائل-ج3-ص20

اشجار مال خود او است و از زمين حق ندارد و بايد مال الإجاره زمين را بدهد و حق حفر چاه ندارد وچاه متعلق بصاحب زمين است واز اين بابت چيزى طلب ندارد.

مزارعه

س 5 – زيد چندين سال است كه زارع عمرو مىباشد، امسال عمرو فوت نموده، وراث صغير دارد و بعضى از آنها غائبند آيا زيد و چندين نفر زارع ديگر كه در مزرعه عمرو بوده‌اند مىتوانند در آن مزرعه نماز بخوانند يا نه، و هم چنين مهمانيكه بر آنها وارد مىشود نمازش در آنمكان صحيح است يا خير؟ ج – اگر با آن شخص كه فوت شده بمدت معينى مزارعه نموده بعد از موت او نيز تا آخر مدت تصرفات متعارفه جايز است واگر مزارعه مدت نداشته بايد از ولى شرعى صغير اذن بگيرند.

س 6 – شخصى روى زمين مشاع كه عرصه واعيان آن متعلق بمالكين بوده حق كشت وگاوبندى داشته است وبوسيله رعايا كشاورزى مىكرده واز محصول بدست آمده دو پنجم بمالكين ويك پنجم برعايا مىداده ودو پنجم نيز خود برمىداشته ولى بعلت نيامدن باران وبدى محصول زمين، رعايا دست از زمين كشيده و مالكين را رها مىكنند در نتيجه مالكين خودشان بوسيله رعيت زمينها را كشت مىكنند ولى پس از گذشت بيش از ده سال اين حق كشت را بمرد ديگرى مىدهند ودر سالهاى اخير اين حق كشت وگاوبندى ارزش بيشترى پيدا كرده، آيا وارث زارعين قديم شخص اول، حقى نسبت باين گاوبندى دارد يا نه؟ ج – در فرض مسأله كه زارعين سابق از جهت كم آبى زمين را رها كرده‌اند ومالكين بزارعين ديگر ارجاع نموده‌اند ظاهرا سابقين حقى ندارند چون رها كردن آنان ظهور در اعراض دارد.

مساقاة

س 7 – شخصى قناتىرا احداث نموده كه آب آن روى زمين لم‌يزرع وصحرا وارد مىشود چند نفر كه جاهل به مسأله مساقات بودند جهت نصفه كارى آمدند پيش صاح