پایگاه تخصصی فقه هنر

مجمع المسائل-ج1-ص359

نداده خريده يا اين كه بذمه خريده و مى‌خواهد كه بعد، از غير مخمس، ذمه خود را برئ نمايد، اكنون تصرفات شخص ثالث چه صورت دارد؟.

ج – تصرفات شخص ثالث، مانعى‌ ندارد.

س 255 – شخصى‌ كه در پرداخت خمس، كوتاهى‌ مى‌كند چه حكمى‌ دارد؟.

ج – معصيت كرده و تصرف در ماليكه خمس بآن تعلق گرفته جائز نيستو معاملات و تصرفات واقعه بر آن، در مقدار خمس، فضولى‌ است.

س 256 – هر گاه كسى‌ خمس و زكوة نمى‌دهد – ولى‌ نه بر سبيل انكار – و يا اموال او از طريق غير مشروع مانند ربا و رشوه و غيرهما، بدست آمده باشد انسان مى‌تواند بعنوان مهمانى‌ و يا عناوين ديگر، در اموال چنين شخصى‌، تصرف نمايد، آيا صدقات مندوبه و روضه خوانى‌ و ديگر مستحبات، بحال او نافع است يا نه؟.

ج – اگر انسان، احتمال بدهد خصوص اموالى‌ كه مورد ابتلاء او است حرام نباشد يا شك در تعلق خمس و زكوة بر آنها داشته باشد، تصرف در آنها جائز است و اما اگر علم بغصب بودن يا تعلق خمس و زكوة بر آنها داشته باشد، تصرف جائز نيست و اگر در صورت تعلق خمس و زكوة بر آنها تصرف كرد ضامن است و بايد خمس و زكوة آنها را خود او اداء نمايد و صدقه مندوبه يا اعمال مستحبه ديگر در صورتيكه از مال حلال باشد صحيح است و مأجور خواهد بود لكن موجب برائت ذمه او از ديون ماليه نخواهد شد.

س 257 – گاهى‌ شخصى‌ كه خمس نمى‌دهد ميهمانى‌ مى‌كند و از همان مال غير مخمس هم مصرف مهمانى‌ مى‌نمايد آيا خوردن اين غذاها جائز است يا نه؟ و ديگر اين كه اگر تنها همان مبلغ مخارج سفره را تخميس نمايد – نه همه اموالش را – آيا خوردن آن غذاها مباح است يا نه؟.

ج – با شك در اين كه عين آنچه در سفره، حاضر مى‌شود متعلق خمس شده تصرف در آن اشكال ندارد ولى‌ اگر بداند كه عين آن، متعلق خمس شده و پرداخت نشده يا با عين مالى‌ كه خمس آن اداء نشده خريدارى‌ شده تصرف در آن،