پایگاه تخصصی فقه هنر

جامع الشتات-ج4-ص443

ظاهر روايت هم همان است.

وفرق اين است كه در صورت اول آنچه را از براى‌ پدر قرار داده داخل مهر نيست، پس آن را در مقابل بضع قرار دادن صحيح نيست.

به جهت آن كه آنچه را در برابر بضع قرار بدهند مهر است ومهر مستحقى‌ ندارد به غير زوجه.

پس آن را براى‌ پدر قرار دادن وجهى‌ ودليلى‌ ندارد.

ودر صورت ثانيه شرط داخل مهر مى‌شود ومجموع مهر است.

و مانعى‌ نيست از اين كه زوجه بعضى‌ از مهر خود را شرط كند از براى‌ پدرش.

به جهت آن كه گاه است نفع آن باز عايد زوجه مى‌شود، مثل اين كه پدرش به اين سبب غنى‌ مى‌شود ونفقه او از گردن او ساقط مى‌شود.

نظير اين كه زنى‌ شوهر كند وطفلى‌ داشته باشد و علاوه بر مهر شرط كند به شوهر كه در چند سال نفقه طفل را بدهد.

پس بنابر اين شرط اجير شدن از براى‌ پدر در ضمن عقد هم صيحيح خواهد بود.

آنچه در نظر حقير ظاهر است اين است، ولكن فتواى‌ علما مطلق است وتقييدى‌ در آن نديده ام به غير اشكالى‌ كه در مسالك وكفايه شده است درصورتى‌ كه آن تسميه كه در عقد از براى‌ پدر كرده است باعث كم كردن مهر شود كه: اگر او را قرار نمى‌داد، زوجه مهر را بيشتر مى‌خواست.

پس از اينجا ظاهر مى‌شود كه مجموع داخل مهر مى‌شود و رضا در عقد بدون آن نشده است.

پس چگونه حكم مى‌شود به صحت مهر وتعين آنچه براى‌ زوجه نام برده، بلكه يا بايد عوض آنچه براى‌ پدر نام برده راهم بگيرد ويا مهر از اصل فاسد شود ورجوع به مهر المثل شود.

ونظر به آنچه حقير روايت را حمل بر آن كردم، اشكال مندفع مى‌شود.

وآنچه را حقير در اينجا اختيار كردم نظير آن مسأله مى‌شود كه مهر زن را مثلا سى‌ اشرفى‌ بكند و شرط كند كه ده اشرفى‌ از جمله سى‌ اشرفى‌ را به پدر او بدهند.

كه در اينجا هر چند مشهور باز عدم صحت شرط است ولكن ابن جنيد وجمعى‌ از متأخرين قائل به جواز آن شده اند.

واين اقرب است، به جهت آن كه شرطى‌ است كه زوجه در مال خود مى‌كند و (الناس مسلطون على‌ اموالهم).

267: سؤال: هر گاه زوج قبل از دخول به زوجه فوت شود، زوجه مستحق تمام مهر است؟ يا نصف؟.

و هر گاه زوجه قبل از دخول فوت شود.

آيا مستحق تمام مهر است؟ يا نصف؟.

جواب: هر چند مشهور ميان علما اين است كه مهر تمام مى‌رسد در صورت اولى‌ – و