جامع الشتات-ج4-ص397
مترتب مى‌شود.
گوئيم: كه (با وجود آن كه در اين سبب عدوانى نيست وآنچه مسلم است در تأثير بسبب صورت عدوان است) سببيت خاطب اقرب است كه خود به ايشان داده.
واگر گوئى كه اوليا مباشر اتلاف شده اند پس بايد غرامت بكشند.
گوئيم غرامتى بر (مرخص فيه) مترتب نيست.
اگر گوئى كه رخصت به شرط بقابر رضا است نه مطلقا.
گوئيم رخصت در حال رضا است نه به شرط بقا بر رضا ودوام آن.
چنانكه گذشت.
وآنچه ذكر كرديم درصورتى است كه خطبه [ اى ] بشود، واولياء اجازه بدهند.
اما در صورتى كه مطلقا اظهار نكرده باشد واين تعارفات را به عمل آورد به طمع اين كه بعد از استمالت قلب ايشان به تزويج راضى شوند و اگر خطبه كند رد نكنند، پس امر در آنجا اسهل خواهد بود.
وظاهرا همين از جمله (هديه مصانعه) باشد كه در بعض اخبار مذكور است.
و از قبيل اين است برگ سبزى كه درويشان دهند.
يا دسته گل، يا مهر نمازى، و امثال انيها.
واظهر اين است كه آن مباح باشد بدون عوض، وعوض واجب نيست هر چند ترك عوض خالى از كراهت نخواهد بود نظر به بعض اخبار ودلالت اعتبار.
وظاهر اين است كه مثل مذكور باشد هر گاه ظهار خواستگارى نيز بكند وبه گوش اوليا برساند و هنوز وعده دادن نكرده باشند.
واينكه در (هديه مصانعه) گفتيم كه مباح است بدون عوض، درصورتى است كه از حال واهب معلوم نباشد كه راضى نيست [ بر ] تصرف در آن بدون عوض.
واگر معلوم باشد كه راضى نيست به تصرف بدون عوض، تصرف جايز نخواهد بود.
وظاهر اين است كه در صورت اجابت اوليا وتراضى طرفين بر اخراجات هر گاه اوليا بگويند كه فلان قدر مال بياور از ماكول وغير ماكول تا صرف شيرينى ومطبخ بشود، و بر سبيل رضا هم به مصرف برسد هم حكم همان است كه گذشت، چون عدوانى نيست.
226: سؤال: هر گاه شخصى زوجه مدخوله خود را طلاق گويد وخواهد كه به عقدانقطاع در آورد.
از براى زوجه عده مى‌باشد يا نه؟ در حالتى كه مهر خود را تمام و كمال گرفته باشد، يا نگرفته باشد، يا هبه به زوج خود نموده باشد.
جواب: اگر (طلاق باين) باشد مى‌تواند بدون عده او را ثانيا عقد كند.
وعده داشتن در صحت عقد ديگران شرط است، نه در حق خود زوج.
واگر (طلاق رجعى) باشد، تجديد عقد در حكم رجوع است.
وظاهر اين است كه عقد ثانى صحيح نيست، ورجوع