جامع الشتات-ج2-ص232
144 – سئوال: تخم در زمين، مثلا پياز و گندم ناروئيده، بيع و شراى آن صحيح است يا نه؟ -؟.
جواب: صورتى ندارد مگر با ضم ضميمه.
كه آن ضميمه مقصود بالذات باشد در بيع.
145 – سئوال: زعفران غش دار را بيع نمايند، بلكه مصالحه و مواهبه نمايند.
صورت دارد يا نه؟ -؟.
جواب: در صورت جهالت مشترى، معامله غش حرام است (خواه به عنوان بيع باشد و خواه مصالحه و خواه هبهء معوضه) ولكن معامله باطل نيست.
بعد از اطلاع، تسلط بر قسم دارد.
146 – سئوال: هر گاه كسى درختى در ملك مشاعى داشته باشد، و آن درخت را به ديگرى بفروشد، و مشترى درخت مذكور را قطع نموده، و بعد از آن نهالى از ريشهء آن درخت برويد.
[ و شخص ديگرى ] مثلا او را تربيت نموده به عمل بياورد.
آيا در اين صورت صاحبان آن ملك مشاع مى‌توانند ادعاى حصه بر او يا وارث او بكنند؟ جواب: شركا (در آن ارض مشاع) را حقى در آن نيست.
و همچنين بايع را.
چون درخت را به توابع آن منتقل كرده به مشترى.
و اشكال مى‌ماند ما بين مشترى و اين شخصى كه درخت را به عمل آورده.
پس اگر آن مشترى از آن ريشه اعراض نكرده، نهال مال اوست.
و هر گاه اعراض كرده است (مثل اينكه ريشه را هم كنده و بعضى ريشه‌هاى جزئى مانده كه ماليتى نداشته)، پس اگر قبل از سبز شدن نهال، آن شخص آبداده و سبز شده و تربيت كرده، ظاهر اين است كه مال او شده، و از باب حيازت مباح، باشد.
و اگر بعد از سبز شدن و قابليت ملكيت، حيازت كرده و تربيت كرده، ظاهر اين است كه مال مشترى مى‌باشد.
147 – سئوال: زيد و عمرو، هر دو اهل يك ولايت و با هم (فى الجمله) در بعضى اوقات معامله داد و ستد مى‌كردند.
عمرو به رحمت خدا رفته.
بعد از سه سال زيد همفوت شده.
و مدت دو سال هم از فوت زيد گذشته.
ورثه عمرو آمده كاغذى آورده‌اند نزد