جامع الشتات-ج1-ص274
حكم حاكم نيست وصحيحه (1) منصور و اخبار ديگر هم دلالت بر آن دارد، و اما مجرد حكم حاكم شرع، يعنى مجتهد عادل، پس اظهر در آن نيز كفايت است.
هر چند معلوم نباشد كه به شهادت عدلين بر او ثابت شده.
407 – سؤال: هر گاه كسى به كفاره ماه مبارك رمضان خواهد اطعام شصت مسكين نمايد به تفرقه، اطعام چند نفر، مى‌تواند كرد (جهت شصت مسكين به هم نرسيدن) يا نه؟جواب: تا مقدور شود كفاره را به شصت مسكين برساند و اگر نشود به آن عددى كه ميسر شود مكرر بدهد تا عدد تمام بشود.
408 – سؤال: زيد، در روز ماه مبارك رمضان با زوجه خود مكرها جماع نموده، آيا در اين صورت كفاره وقضاى صوم مشار اليها بر زيد مذكور لازم است يا نه و به تعدد سبب، كفاره وقضا متعدد مى‌شود يا نه؟ و هرگاه زيد مذكور از عتق رقبه وصيام شهرين عاجز باشد و بايد اطعام شصت مسكين نمايد قدر اطعام هر مسكينى چقدر است شرعا و مسكين چه اشخاص مى‌باشند؟ عدالت در ايشان شرط مى‌باشد يا نه؟ وبا تعذر شصت مسكين يا عدم معرفت به حال بعض، شرعا كفاره را به بعض ايشان مى‌توان داد و هر چند كه يك نفر يا دو نفر باشند يا نه؟ جواب: در صورت مزبوره دو كفاره بر زوج واجب مى‌شود، يكى از براى خود و ديگرى براى زوجه و روزه زوجه باطل نمى‌شود و قضا بر زوج واجب است از براى خودش و بر او قضا از براى زوجه نيست واظهر آن است كه به تعدد سبب، كفاره مكرر نمى‌شود.
وبعضى گفته‌اند به تكرار جماع، كفاره مكرر مى‌شود و اين احوط است، بلكه احوط در مطلق تكرار سبب، اين است كه كفاره را هم مكرر كنند.
خصوصا هرگاه سبب دو جنس باشد، مثل جماع واكل، يا اكل وشرب.
وخصوصا هرگاه كفاره را به جهت سبب اول داده باشد وبعد از آن سبب ديگر را به عمل آورده باشد، اما وجوب معلوم
1: وسائل: ج 7 ص 208، ابواب احكام شهر رمضان باب 11 ح 4.