معنای هنر شیعی-ج1-ص157
و احساسات مردم ايران به واقعه كربلا بيش از ساير ملتهاى مسلمان، حتى خود اعراب است .»[1]
در تعزيه نشانههايى از زندگى و حيات اجتماعى نيز وجود دارد و لذات مادّى و زمينى و پىآمدهاى آن در تعزيه نشان داده مىشود.
تعزيهخوانى موجب حفظ سنّتها، نغمههاى ملّى و رديفها و گوشهها و دستگاههاى موسيقى ايرانى شده است. در تعزيه از نى، قرهنى، سُرنا، كرنا، طَبل، دُهل و ترمپت استفاده مىشود. موسيقى تعزيه، تركيبى از موسيقى حماسى و نغزها است.
تعزيه در ميان شيعيان جهان معانى گوناگونى يافته است. ما تا اينجا با مفهوم تعزيه در ميان ايرانيان آشنا شديم، اما در ميان شيعيان حوزههاى جغرافيايى ـ فرهنگى سرزمينهاى ديگر از جمله هند و پاكستان سنّت نمايشدادن واقعههاى مذهبى و مصائب شهيدان كربلا روى صحنه معمول نيست. در ميان شيعيان اين سرزمينها، مثل شيعيان عراق، تعزيه به معناى نمايش درامى كه روى صحنه اجرا شود بهكار نمىرود، بلكه به دستگاه و صندوقى شبيه ضريح و يا نمادى از آن گفته مىشود كه تمثيلى از تابوت شهيدان بهويژه تابوت سالار شهيدان امام حسين علیه السلام است.
تعزيههايى كه در بخشهايى از سرزمين عراق مانند كربلا
رايج است، معمولا به شكل صندوقى مربع يا مربع مستطيل با سقفى دوشيبى يا تخت و كاملا شبيه ضريح زيارتگاهها ساخته شدهاند.