پایگاه تخصصی فقه هنر

معنای هنر شیعی-ج1-ص107

نبى، آفتاب و، صحابان چو ماه به هم بستىء يكدگر راست راه

منم بنده اهلِ بيتِ نبى ستاينده خاكِ پاىِ وَصىّ [1]

در قرآن كريم در سوره الشمس خداوند به خورشيد و ماه سوگند ياد مى‌كند. استاد ميرزا محمدمهدى محيى‌الدّين الهى قمشه‌اى ( 1318 ـ 1393 ق ) در ترجمه و تفسير آيات اين سوره مى‌نويسد: شايد يك معناى آفتاب و ماه، نبى و ولىّ منظور است، كه چون خورشيد و ماه، عالَم را روشن ساختند و خلق را از شب تار جهل و گمراهى نجات دادند.

نقش شير و خورشيد روى سكه‌هاى دوران ايلخانان در دوره سلطان محمد خدابنده و سكه‌هاى دوره صفوى به كرّات ديده مى‌شود. در دوره قاجار هم شاهد اين نقش بر سكه‌ها هستيم. در يك سكه طلايى بيست تومانى مربوط به دوره محمدشاه، كه در سال 1210 هجرى در تهران ضرب شده، بر نقشِ خورشيد « يا محمد » و بر نقشِ شير « يا على » نوشته شده است .[2]

متأسّفانه جنبه‌هاى مذهبى نقش شير و خورشيد همراه با شمشير ذوالفقار در دوران حكومت پهلوى روز به روز كم رنگ‌تر گرديد، به‌گونه‌اى كه اين نقش شيعى كه بيش از هفت‌صد سال قدمت داشت با قرار

  1. 1. . فردوسى، شاه‌نامه پيامبر، آفتابِ تابان است و يارانش مانندِ ماه هستند، كه راهِ راست به آنان گرهخورده است… مراد از «وصىّ» نيز امام على 7 است كه در صدر اسلام به حضرت وصىّ،مشهور بود: «يا على اَنتَ وصيّى»؛ بحارالانوار، ج 22، ص 386.
  2. 2. . محمد خزايى، «نقش شير نمود امام على 7 در هنر اسلامى» كتاب ماه هنر، ويژه امام على،شماره 31 ـ 32، 1380 ص 37 ـ 40.