امام علی و علم و هنر-ج1-ص71

«اين درد تو را بس که شب را با شکم سير بخوابي».

«و در اطراف تو شکمهايي گرسنه و به پشت چسبيده باشد».

آيا به همين رضايت دهم که مرا اميرالمؤمنين عليه السلام خوانند؟ و در تلخي هاي روزگار با مردم شريک نباشم؟ و در سختي هاي زندگي الگوي آنان نگردم؟ آفريده نشده ام که غذاهاي لذيذ و پاکيزه مرا سرگرم سازد، چونان حيوان پرواري که تمام همّت او علف، و يا چون حيوان رها شده که شغلش چريدن و پرکردن شکم بوده، و از آينده خود بي خبر است.

آيا مرا بيهوده آفريدند؟ آيا مرا به بازي گرفته اند؟ آيا ريسمان گمراهي در دست گيرم؟ و يا در راه سرگرداني قدم بگذارم؟ گويا مي شنوم که شخصي از شما مي گويد:

«اگر غذاي فرزند ابيطالب همين است، پس سُستي او را فرا گرفته و از نبرد با هماوردان و شجاعان باز مانده است».

آگاه باشيد! درختان بياباني، چوبشان سخت تر، امّا درختان کناره جويبار را پوست نازک تر است، درختان بياباني که با باران سيراب مي شوند آتش چوبشان شعله ورتر و پر دوام تر است من و رسول خدا صلي الله عليه وآله وسلم چونان روشنايي يک چراغيم، يا چون آرنج به يک بازو پيوسته، به خدا سوگند! اگر اعراب در نبرد با من پشت به پشت يکديگر بدهند، از آن روي برنتابم، و اگر فرصت داشته باشم به پيکار همه مي شتابم، و تلاش مي کنم که زمين را از اين شخص «معاويه» مسخ شده، و اين جسم کج انديش، پاک سازم تا سنگ وشن از ميان دانه ها جدا گردد.»

حضرت اميرالمؤمنين عليه السلام در حکمت 128 فرمود:

تَوَقَّوُا الْبَرْدَ فِي أَوَّلِهِ، وَتَلَقَّوْهُ فِي آخِرِهِ، فَإِنَّهُ يَفْعَلُ فِي الْأَبْدَانِ کَفِعْلِهِ فِي الْأَشْجَارِ، أَوَّلُهُ يُحْرِقُ، وَآخِرُهُ يُورِقُ.

(در آغاز سرما خود را بپوشانيد، و در پايانش آن را دريابيد، زيرا با بدنها همان مي کند که با برگ درختان خواهد کرد، آغازش مي سوزاند، و پايانش مي روياند.)

امام علي عليه السلام در حکمت 390 نهج البلاغه فرمود:

لِلْمُؤْمِنِ ثَلَاثُ سَاعَات: فَسَاعَةٌ يُنَاجِي فِيهَا رَبَّهُ، وَسَاعَةٌ يَرُمُّ مَعَاشَهُ، وَسَاعَةٌ يُخَلِّي بَيْنَ نَفْسِهِ وَبَيْنَ لَذَّتِهَا فِيَما يَحِلُّ وَيَجْمُلُ.

وَلَيْسَ لِلْعَاقِلِ أَنْ يَکُونَ شَاخِصاً إِلَّا فِي ثَلَاثٍ: مَرَمَّةٍ لِمَعَاشٍ، أَوْ خُطْوَةٍ فِي مَعَادٍ، أَوْ لَذَّةٍ فِي غَيْرِ مُحَرَّمٍ. [154] .