آفرینش های هنری در نهج البلاغه-ج1-ص275
« دَعَوتُکُم إلَی نَصر اخوَانِکُم فَجَرجَرتُم جَرجَرةَ الجَمَلِ الأَسَرِّ :[1] شما را به یاری برادرانتان فرا خواندم؛ نالیدید، چون شتری که از درد بیماری می نالد ».
« تَثَاقَلتُم تَثَاقُلَ النِّضوِالأدبَرِ :[2] پاپا کردید، همانند شتری زخم دیده که بار بر او نهاده باشند ».
« انجَحَرَ انجِحَارَ الضَّبَّةِ فِی جُحرِهَا وَ الضَّبُعِ فِی وِجَارِهَا :[3] همانند سوسماری که از بیم در سوراخ خود می خزد یا مانند کفتاری که به لانه پناه می برد ».
در این موارد ادات تشبیه و وجه شبه حذف شده اند و مفعول مطلق ( مصدر ) آمده است. این نوع تشبیه که آن را از زیبایی های تشبیه دانسته اند ،[4] در ذهن شنونده تأثیرگذارتر است. کارکرد این تشبیه همین تأثیرگذاری است و هدف آن بیان میزان قدرت و ضعف یا زیادت و نقصان است. در عبارات ذیل نیز تشبیه تمثیلی آمده است. حضرت عليه السلام در سرزنش یارانش در یکی از شب های صفین که جنگ سخت در جریان بود، می فرماید: « أَینَ القَومُ الّذینَ دُعُوا إلَی الإسلامِ فَقَبِلُوهُ، وَ قَرَأوا القُرآنَ فَأحکُمُوهُ، وَ هِیجوُا إلی القِتالِ فَوَلِهُوا وَلَهَ اللِّقَاحِ إلَی أولادِهَا …:[5] کجایند آن مردمی که چون به اسلام دعوتشان کردند، پذیرفتند و قرآن را می خواندند و نیکو درمی یافتند و چون به جنگ بسیج می شدند، چنان با شوق تمام به جنبش در می آمدند که ماده شتری با شوق به سوی کره اش می رود ».