مبانی هنری قصه های قرآن-ج1-ص27

كاملا امروزين مى نگرد و هيچ ابا ندارد كه شمارى فراوان از اين قصّه ها را زاييده خيال و تمثيل و اسطوره پردازى بشمارد. در ميان مخالفانى كه اين اثر را به نقد كشيدند، شايد برترين پاسخ از آن عبدالكريم خطيب باشد در اثرش با نام القصص القرآنى فى منطوقه و مفهومه كه البتّه از غيرت ورزى و تعصّب خالى نيست. ليكن كسانى چون عبدالحافظ عبدربّه در بحوث فى قصص القرآن اين نائره را بسى بر افروختند و زبانه آن را چنان دامن زدند كه سخن از بحثى علمى فراتر رفت و به ناسزاگويى و تكفير وتهديد انجاميد. ما، خود، با آن كه زيربناى انديشه دكتر خلف الله را كاملا ناصواب مى دانيم، برآنيم كه اين بحث در گستره اى علمى و پژوهشى باقى بمانَد و از ابر تعصّب و غبار تحكّم پالوده نشود. با اين توضيح، روا چنين دانسته شد كه در اين رساله، در جاى بايسته، انديشه هاى دكتر خلف الله مطرح گردد و به نقد نهاده شود. به همين دليل، گاه ناچار شده ايم به ترجمه عبارات او و ناقدانش همّت گماريم. امّا اين كار چون با تصرّف و تلخيص فراوان همراه بوده است، گستاخى نورزيده ايم و اصل كلام را به آنان نسبت نداده ايم. با اين حال، براى حفظ امانت، تأكيد مى كنيم كه بخش هاى ناظر به اين گفت وگوها، حاصل زحمات مؤلّفان چند اثر نامبرده اند. ناگفته نماند كه هدف رساله حاضر پرداختن به مباحث ادبى ـ هنرى در قلمرو قصّه هاى قرآن است و لذا به بسيارى مباحث ديگر نمى پردازد. نيز كوشيده ايم تا اين اثر را به گونه اى سامان دهيم كه دست كم همه مطالب بنيادينِ دكتر خلف الله و عبدالكريم خطيب در دو اثر الفنّ القصصى فى القرآن الكريم و القصص القرآنى فى منطوقه و مفهومه انعكاس داده شود. به اين ترتيب، گمان مى رود خوانندگان اين رساله، گذشته از بهره هاى ديگر، مى توانند اطمينان يابند كه ترجمه مختصر و مفيدى از دو كتاب مزبور را نيز مطالعه كرده اند. بادا كه بدين سان جاى خالى ترجمه آن دو نيز پر شود.