هنر-ج1-ص83

مى تواند در آن جاى بگيرد([ . گردشى در اهواز و دزفول و سوسنگرد]( خود يك قصه
، يك گزارش است كه از هر قصه اى شيرين تر است . ( 1 )

شما اگر ملاحظه كنيد ، مى بينيد كه اين اثر جاويدان([ بى نوايان]( هيچوقت

كهنه نخواهد شد ، لااقل تا وقتى كه اين فرهنگ مأنوس ما در عالم وجود دارد ،
چنين است . و يك بخش عمده ى اين اثر ، جنگ هاى داخلى فرانسه است يعنى
جنگهاى جمهوريخواهان بر ضد بساط سلطنت بعد از ناپلئون . و با اينكه اين كتاب
قصه است ، وقتى بخوانيد مى بينيد كه مملو از تاريخ است و تاريخ فرانسه را از
اواسط دوران ناپلئون شرح كرده تا حدود سالهاى 1850 و 1860 ميلادى و دوران بعد از
ناپلئون و پادشاهان از خانواده هاى بوربن ها ، لذا بهترين وسيله و سوژه براى
نوشتن يك داستان همين است و ما الان اين سوژه را داريم . ( 2 ) .

از جمله مسائل ديگرى كه براى گفتن و نوشتن وجود دارد ، براى مثال ، مسأله

ضدانقلاب است . من هميشه پيش خودم فكر مى كردم كه فرضا بعضى از چيزهايى را كه
ما در ذهنمان ترسيم مى كنيم ، اگر به صورت هنر مجسم يعنى فيلم يا نمايش درآيد
، اثرش صدچندان خواهد بود . . . حتى همان فيلم([ شاه دزد]( . . . چيزى كه در
اين اثر وجود داشت . . . پوشالى بودن كارهاى ضدانقلاب و انگيزه هايشان بود . .
. در اين اثر مشخصا ترسيم شده بود كه ، به هنگام مبارزه اى كذايى ، بر ضد جمهورى
اسلامى هم ، از كوچك ترين هوسهاى حيوانى خودشان منصرف نمى شوند . . . پس اگر
چنين اثر جالبى در زمينه ى مسائل گروهكها ترسيم و منتشر شود ، اثر زيادى خواهد
داشت ، به نظر من سوژه هايى كه امروز در دست داريم كم نظير است ، لذا بايد
هنرمند را به طرف اين سوژه ها سوق داد . ( 3 )