الگوهای رفتاری امام علی (ع) و علم و هنر-ج1-ص41
((اى خداى آسمان برافراشته ، و فضاى نگاه داشته ، كه آن را زمينه پيدايش شب و روز، و جريان گردش ماه و خورشيد، و مسير آمد و شد ستارگان سيّار قرار داده اى ، و جايگاه گروهى از فرشتگانت ساخته اى كه از عبادت تو خسته نمى گردند.
اى پروردگار اين زمين ، كه آن را جايگاه سكونت انسان ها، و مكان رفت و آمد حشرات و چارپايان ، و پديده هاى ديدنى و ناديدنى غيرقابل شمارش قرار داده اى ، و اى پروردگار كوههاى بلند و پابرجا، كه آن را براى زمين چونان ميخ هاى محكم ، و براى مخلوقات تكيه گاهى مطمئن ساخته اى . اگر بر دشمن پيروزمان ساختى ، ما را از تجاوز بر كنار دار، و بر راه حقّ استوار فرما، و چنانچه آنها را بر ما پيروز گرداندى شهادت نصيب ما فرموده و از شرك و فساد و فتنه ها، ما را نگهدار!))
(و شناخت انواع معادن و جواهراتى كه از آن به دست مى آيد.)
حضرت اميرالمؤ منين عليه السلام در خطبه 1/13 فرمود:
ثُمَّ اءَنْشَاءَ سُبْحَانَهُ فَتْقَ الاَْجْواءِ، وَشَقَّ الاَْرْجَاءِ، وَسَكَائِكَ الْهَوَاءِ، فَاءَجْرَى فِيهَا مَاءً مُتَلاطِما تَيَّارُهُ، مُتَرَاكِما زَخَّارُهُ.
حَمَلَهُ عَلَى مَتْنِ الرِّيحِ الْعَاصِفَةِ، وَالزَّعْزَعِ الْقَاصِفَةِ، فَاءَمَرَهَا بِرَدِّهِ، وَسَلَّطَهَا عَلَى شَدِّهِ، وَقَرَنَهَا إ لَى حَدِّهِ. الْهَوَاءُ مِنْ تَحْتِها فَتِيقٌ، وَالْمَاءُ مِنْ فَوْقِهَا دَفِيقٌ.
ثُمَّ اءَنْشَاءَ سُبْحَانَهُ رِيحا اعْتَقَمَ مَهَبَّهَا، وَاءَدَامَ مُرَبَّهَا، وَاءَعْصَفَ مَجْرَاهاَ، وَاءَبْعَدَ مَنْشَاهَا، فَاءَمَرَهَا بِتَصْفِيقِ الْمَاءِ الزَّخَّارِ، وَإِثَارَةِ مَوْجِ الْبِحَارِ، فَمَخَضَتْهُ مَخْضَ السَّقَاءِ، وَعَصَفَتْ بِهِ عَصْفَهَا بِالْفَضَاءِ.
تَرُدُّ اءَوَّلَهُ إ لَى آخِرِهِ، وَسَاجِيَهُ إ لَى مَائِرِهِ، حَتَّى عَبَّ عُبَابُهُ، وَرَمَى بالزَّبَدِ رُكَامُهُ، فَرَفَعَهُ فِي هَواءٍ مُنْفَتِقٍ، وَجَوٍّ مُنْفَهِقٍ، فَسَوَّى مِنْهُ سَبْعَ سَمَاوَاتٍ.
((و باد را به بازگرداندن آن فرمان داد، و به نگهدارى آب مسلّط ساخت ، و حد و مرز آن را به خوبى تعيين فرمود. فضا در زير تند باد و آب بر بالاى آن در حركت بود، سپس خداى سبحان طوفانى (147) برانگيخت كه آب را متلاطم ساخت ، و امواج آب را پى در پى درهم كوبيد، طوفان بشدّت وزيد، و از نقطه اى دور دوباره آغاز شد، سپس به طوفان امر كرد، تا امواج درياها را به هر سو روان كند و بر هم كوبد، و با همان شدّت كه در فضا وزيدن داشت ، بر امواج آب ها حمله ور گردد، از اوّل آن برمى داشت و به آخرش مى ريخت ، (148) و آب هاى ساكن را به امواج سركش برگرداند.
تا آنجا كه آبها روى هم قرار گرفتند، و چون قلّه هاى بلند كوه ها بالا آمدند، امواج تُند كَف هاى برآمده از آب ها را در هواى باز، و فضاى گسترده بالا برد، كه از آن هفت آسمان را پديد آورد.))
و آن حضرت در خطبه 91/65 فرمود:
كَبَسَ الاَْرْضَ عَلَى مَوْرِ اءَمْوَاجٍ مُسْتَفْحِلَةٍ، وَلُجَجِ بِحَارٍ زَاخِرَةٍ، تَلْتَطِمُ اءَوَاذِيُّ اءَمْوَاجِهَا، وَتَصْطَفِقُ مُتَقَاذِفَاتُ اءَثْبَاجِهَا، وَتَرْغُو زَبَدا كَالْفُحُولِ عِنْدَ هِيَاجِهَا. فَخَضَعَ جِمَاحُ الْمَاءِ الْمُتَلاَ طِمِ لِثِقَلِ حَمْلِهَا، وَسَكَنَ هَيْجُ ارْتِمَائِهِ إِذْ وَطِئَتْهُ بِكَلْكَلِهَا، وَذَلَّ مُسْتَخْذِيا، إِذْ تَمَعَّكَتْ عَلَيْهِ بِكَوَاهِلِهَا، فَاءَصْبَحَ بَعْدَ اصْطِخَابِ اءَمْوَاجِهِ، سَاجِيا مَقْهُورا، وَفِي حَكَمَةِ الذُّلِّ مُنْقَادا اءَسِيرا. (149)
((زمين را بر موج هاى پرخروش ، و درياهاى موّاج فرو نشاند، موج هايى كه بالاى آن به هم مى خورد ودر تلاطمى سخت هر يك ، ديگرى را واپس مى زد، چونان شتران نر مست ، فريادكنان و كف بر لب ، به هر سوى روان بود.
سپس قسمت هاى سركش آب از سنگينى زمين فرو نشست و هيجان آنها بر اثر تماس با سينه زمين آرام گرفت .
زيرا زمين با پشت بر آن مى غلطيد و آن همه سر و صداى امواج ساكن و آرام شده ، چون اسب افسار شده رام گرديد.))
امام على عليه السلام به وجود معادن گوناگون در زمين و معدن فراوان در درياها كه همه آنها نعمت هاى فراگير پروردگارند اشاره مى كند و مى فرمايد: