مجمع المسائل-ج3-ص282

واما مقدار ديه هر يك را بايد آنچه مورد ابتلاء شما بوده يكى يكى سؤال كنيد تا مقدار آن معين شود.

س 197 – چند نفر بنز خاورى را كرايه مىكنند بعنوان اين كه با آن لباس حمل كننددر حاليكه در واقع نظر آنها حمل اسلحه بوده بعد از اين كه بار را ميزنند وميخواسته‌اند حركت كنند با دعاى يكى از آنها به راننده گفته‌اند كه بار لباس نيست واسلحه ومهمات است وما براى اين كه كسى نفهمد گفتيم لباس است ولى راننده اين موضوع را انكار مىكند و مىگويد بمن نگفتند ولاى پتو پيچيده بوده ومن نفهميدم كه اسلحه است وآنچه كه مورد توافق طرفين است اين است كه گفته نشده كه قسمتى از اين سلاحها مواد منفجره است، بهر حال در بين راه انفجار بوجود آمده ودو نفر كه روى بار بوده‌اند مىسوزند وفوت مىكنند، راننده هم كمى آسيب ديده ويكى ديگر از آنها كه جلو بوده سالم مانده وماشين بكلى سوخته، بفرمائيد ضامن خسارات وارده بر راننده وماشين كيست؟ واگر صاحب بار ضامن نباشد با توجه به اين كه راننده شريك دارد آيا راننده ضامن خسارت وارده بر ماشين نسبت بسهم شريك هست يا نه؟ ج – از خصوصيات قضيه اطلاع ندارم، بطور كلى مسئول قتل وخسارات وارده كسى است كه در بوجود آوردن حادثه مقصر بوده بنابر اين اگر شرعا ثابت شود كه راننده علم بوجود مواد منفجره داشته واقدام وتقصير كرده واحتمال عقلائى انفجار مىرفته بايد از عهده بر آيد واگر صاحبان بار مقصر باشند آنان مسئول قتل وخسارات مىباشند وچيزى بر عهده راننده كه اطلاع از مواد منفجره نداشته نيست واگر نزاع موضوعى باشد محتاج بمرافعه شرعيه است.

س 198 – اگر كسى در دادگاه محكوم بدادن دو شتر بعنوان ديه شده باشد اين شترها داراى چه خصوصياتى از نظر جنس وسن وساير مشخصات بايد باشد؟ ج – در فرض سئوال دليلى بر تعيين خصوصيات مذكوره بنظر نرسيده وبمقتضاى اطلاقات دو شتريكه صدق شتر بر آنها بكند ومريض ولاغر نباشند مجزى است ولى اگر محكوم دو شتر كه پنج سال آنها تمام شده باشد بدهد كمال احتياط مراعات شده هر چند واجب نيست.