مجمع المسائل-ج3-ص259

س 116 – ديه ضربه مغزى كه بطور موقت بيهوش شده يا بدون بيهوشى است ولى بدون تورم وتغيير رنگ وجراحت بوده چيست آيا كم وزيادى مدت بيهوشى فرقى دارد؟ج – براى بيهوشى ديه‌اى در شرع انور تقدير نشده ولى چنانچه طرفين بر عمل بدستور حاكم شرع جامع الشرائط تراضى نمايند كمال احتياط است.

س 117 – گلوله از جلو بآلت رجوليت شخصى اصابت كرده واز وسط آلت بيرون آمده واز ميان گوشت وپوست ورگ وبيضتين عبور نموده ورگ يكى از بيضه ها را آسيب رسانده بطورى كه پس از معالجه كوتاه تر از ديگرى شده واز جانب داخل ران ميان گوشت فرو رفته و از اليه بيرون آمده است ديه آن چيست وآيا ران راست و چپ از حيث مقدار ديه فرق دارد يا نه؟ ج – در فرض سئوال اگر جرح وارد بر اعضاء مذكوره موجب شلل آنها شده باشد دو ثلث ديه هر عضو ديه آنست واگر موجب شلل نباشد در هر يك از جراحات مذكوره وارد بر آلت رجوليت وبر ران راست وبر بيضتين صد دينار طلاى مسكوك هيجده نخودى كه عشر ديه نفس است ديه لازم است ودر نقصى كه وارد بر بيضه شده ارش لازم است يعنى مجروح فرض مىشود عبد وقيمت صحيح ومعيب آن ملاحظه مىشود وتفاوت بين دو قيمت ارش آن است وفرقى بين ران راست وچپ نيست واحتياط بمصالحه ترك نشود.

س 118 – در جرح خطائى وارد بر زن هر گاه موضحه وبالاتر باشد مانند مرد ديه بر عاقله ودر كمتر از موضحه در مال جانى است يا با مرد تفاوت دارد؟ ج – مانند مرد است وتفاوت ندارد.

س 119 – بين سه نفر نزاعى واقع شده وبنا به تشخيص دكتر از ضربت دو نفر جمجمه يكى ديگر يعنى نفر سوم ضربت ديده ودر باطن، استخوان جمجمه شكسته، معين فرمائيد اولا تشخيص دكتر مورد قبول است يا خير وثانيا بر فرض قبول، ديه براى هر يك از ضاربين چه اندازه مىباشد؟ ج – ديه كسر جمجمه در صورتى كه به معالجه خوب شود ده شتر است وقول طبيب حاذق مورد اطمينان طريق ثبوت موضوع است ودر صورت حصول كسر بضرب يكى از دو نفر معين، ديه بر او است ودر صورت حصول كسر بضرب هر دو يا شك بايد هر دو مشتركا ده شتر بدهند