مجمع المسائل-ج3-ص238
تشخيص داده در ضمن مقتول، داراى شش صغير، مىباشد آيا راننده با اين وضع ضامن ديه مقتول مىباشد يا خير؟ ج – در فرض سئوال، وجهى براى ضمان راننده نسبت بديه مقتول بنظر نمىرسد بخصوص اگر سوار شدن به چنين ماشينى در چنين محلى باصرار خود مسافر عاقل بالغ رشيد باشد.
بلى اگر شرعا ثابت شود كه راننده تقصير كرده عاقله او ضامن ديه هستند اگر قتل خطائى باشد ودر شبه عمد خود راننده ضامن است وچنانچه در خصوصيات حادثه نزاعى باشد محتاج بمرافعه شرعيه است.
س 51 – اگر كسى بر عكس سير ماشين، با سرعت حركت كند وبا ماشين بر خورد كند وكشته شود، آيا تصادم است وراننده بايد نصف ديه‌اش را بپردازد (در فرض شبه عمد) ويا آن كه تمام ديه بايد پرداخت شود؟ ج – اگر در وقتى راننده متوجه شود كه نتواند خود را كنترل كند ديه دادن بر او واجب نيست ولى اگر در موقعى متوجه شود كه قادر بر كنترل هست وبه خيال اين كه بر خورد نمىكند تصادم نمايد بعيد نيست در حكم شبه عمد باشد.
س 52 – راننده ماشين سوارى در داخل خيابان شهر با سرعت مجاز در حركت است، دو كودك با يكديگر بازى مىكنند ناگهان يكى با عجله بسيار خود را بزير ماشين اين راننده مىاندازد بحديكه راننده هرگز قادر نيست و نمىتواند خود را كنترل كند، كودك زير ماشين تلف مىشود در اين صورت آ يا ديه بر او است يا بر عاقله ويا بر هيچ كدام؟ ج – با فرض آن كه بچه خودش را جلو ماشين انداخته وراننده هم هيچ گونه قدرتى براى جلوگيرى نداشته مراعات احتياط در سرعت متعارف شهر را نموده باشد كسى ضامن نيست ولى اگر ورثه مقتول در اين امور مدعى راننده باشند محتاج بمرافعه شرعيه است.
س 53 – كارگرى بدستور معمار كار مىكرد يك روز معمار حاضر نبوده وكارگر مذكور مشغول گودبردارى شده، ناگهان خاك ريزش كرده كارگر در زير آوار مانده مىميرد آيا معمار ضامن است؟ ج – در فرض سئوال اگر كارگر بدون امر معمار مشغول گودبردارى شده معمار ضامن نيست واگر بامر او بوده وبر حسب متعارف لازم بوده كه معمار احتياط مناسب را جهت