مجمع المسائل-ج3-ص228

تصادف مىكند رفيق اين شخص كشته مىشود، اينك خواهشمند است سئولات زير را پاسخ فرمائيد: 1 – آيا چنين قتلى خطا است يا عمد؟ 2 – در فرض خطا بودن ويا عمدى بودن ديه با خود شخص است يا بر عاقله؟ 3 – در فرض ثبوت ديه بر عاقله – عاقله كيست؟ 4 – اگر عاقله نداشته باشد تكليف چيست؟ 5 – اقرار شخص به اين كه من راننده موتور بودم وعدم اقرارش تفاوت دارد يا نه؟ ج 1 و 2 – در فرض سئوال اگر موتور سوار سرعت ومسير وساير جهات لازمه را مراعات نموده ودر اثر اشتباه تصادف با ماشين نموده قتل خطاء است وديه بر عاقله راننده است واگر تصادف از جهت عدم مراعات جهات لازمه مثل سرعت بيش از حد غير قابل كنترل كه غالبا موجب تصادف است باشد قتل شبه عمد است وديه بر عهده خود راننده است واگر ماشين با موتور سواران تصادف نموده حكم راننده آن مثل راننده موتور است.

ج 3 – عاقله اقارب پدرى قاتل است مثل برادر وعمو واولاد آنها وپدر نيز عاقله است.

ج 4 – با نداشتن عاقله احتياط اين است كه اگر خودش مال دارد بر خود جانى است واگر مال ندارد از بيت المال پرداخت مىشود.

ج 5 – با اقرار شخص بقتل خطائى ديه بر خود قاتل است واگر قتل خطائى به بينه ثابتشود با عاقله است.

س 22 – جوان تقريبا شانزده ساله‌اى با تفنگ بادى با اخطار قبلى زده چشم جوان 15 ساله‌اى را از روشنائى ساقط وكور كرده است ومحل تير اندازى خانه فرد كور شده بوده وضارب از خانه ديگر آمده آيا ضارب شرعا بالغ حساب مىشود يا خير وورود بدون اذن واجازه نامبرده به محل حادثه شرعا درست بوده يا خير؟ بازپرس رسيدگى كننده نظر مىدهد كه ضارب بيش از يك سال زندان مجازات ديگر ندارد وپدرش نيز نبايد جريمه بدهد، آيا اين نظر باز پرس شرعى است يا خير؟ ج – در فرض سئوال پسرى كه پانزده سال تمام دارد بالغ است ودر صورتيكه عمدا بطرف تيراندازى كرده حق قصاص دارد واگر قصد زدن بمضروب را نداشته ولكن بر حسب