مجمع المسائل-ج3-ص157

س 69 – در موارد لوث اگر مدعى عليه در جواب مدعى لا ادرى بگويد آيا قسامه جارى است يا خير؟ ج – در صورتيكه لوث محقق باشد قسامه جارى است ولو در جواب (لا ادرى) بگويد.

والله العالم.

قاضى مىتواند بر طبق علم خود حكم كند

س 70 – همان طور كه قاضى مىتواند بعلم خود حكم كند به اطمينان هم مىتواند حكم نمايد يا خير و در اين جهت بين اطمينان حاصل از استفاضه در انساب واوقاف ومناكح وساير موارد فرقى هست يا خير؟ ج – آن مقدار كه مسلم است جواز قضاء بعلم است وحجت بودن اطمينان مشكل است.

بلى در خصوص اوقاف شهرت حجت است ودر انساب ومناكح نيز محتاج بعلم يا حجت شرعى ديگر است.

س 71 – آيا نظريات كارشناسان فنى كه داراى شرائط شهادت نيستند مىتواند منشأ حكم قرار گيرد ولو اين كه از نظريه آنان علم حاصل نشود؟ ج – با نبودن شرائط شهادت قول آنها شرعا حجت نيست ولى با حصول ظن از قول آنها در جنايات، لوث محقق مىشود وبا حصول علم حاكم شرع به علم خود حكم كند.

س 72 – آيا در مورد اعدام – رجم، قاضى وحاكم شرع مىتواند بعلم خود عمل كند يا خير؟ ج – بلى بنظر حقير حاكم شرع جامع الشرائط مىتواند بعلم خود عمل نمايد.

س 73 – علمى كه قاضى مىتواند بر طبقش قضاوت كند آيا شامل اطمينان هم مىشوديا اين كه منظور، فقط قطع صد در صد مىباشد.

ج – قدر متيقن، علم است.

س 74 – آيا مطالب ضبط شده در نوار، از جمله، در رابطه با روابط نامشروع با اين كه متهم منكر است و مىگويد صداى ضبط شده متعلق به من نيست از نظر شرعى، جزء ادله محسوب مىشود يا خير؟