مجمع المسائل-ج3-ص123
عمل نكرده‌اند واموال باقى مانده را يكى از متصالحين كه برادر متوفى بوده با اموال خود مخلوط ومورد استفاده شخصى خود قرار داده واموال منقول او هم حيف وميل شده، حاليه دو نفر از وراث مصالح مدعى هستند كه چون بشرائط وصيت پدر ما عمل نشده ما حق تصرف اموال پدر خود را داريم وحق اولويت با وراث است وسه نفر متصالح هم فوتكرده‌اند، خواهشمنديم آنچه كه حكم شرعى اين مسأله است بيان فرمائيد.
ج – در صورتيكه آنچه مرقوم شده محقق باشد ومورد نزاع نباشد ورثه مصالح از جهت تخلف شرط حق فسخ مصالحه را دارند وپس از فسخ، تركه مصالح بورثه‌اش مىرسد وديون بايد از تركه اداء شود وسزاوار است بساير شرائط نيز عمل شود واگر آنچه مرقوم شده محقق نباشد ومورد نزاع باشد محتاج بمرافعه شرعيه است س 23 – زيد وعمرو مصالحه نمودند به اين كه مقدارى پول را زيد بعمرو بدهد وزمين ودرخت وامثال آنها را عمرو بزيد بدهد وعمرو شرط كرده كه قوت معيشت خودش را زيد متحمل شود ودر غير اين صورت يعنى اگر زيد بشرط عمل نكند حقى بزمين ودرخت ندارد، آيا اين مصالحه صحيح است يا نه ج – ظاهر اين است كه صلح مورد سؤال باطل باشد بجهت اين كه شرط مزبور خلاف مقتضاى عقد صلح است وبر فرض صحت، مصالح در صورت تخلف شرط اختيار فسخ دارد.
س 24 – هر گاه شخصى منافع اموال منقول وغير منقول خود را به كسى صلح كند كه مصالح له مادام الحيوة خويش از منافع آن بهر نحوى كه خواسته باشد استفاده كند، در صورتيكه شخص مصالح، قبل از متصالح فوت شود آيا مفاد صلح مزبور، بقوت خود باقى است يا محتاج به تنفيذ ورثه مصالح خواهد بود.
ج – در فرض مذكور، مفاد صلح، بعد از موت مصالح، بقوت خود باقى است واحتياج به تنفيذ ورثه ندارد واما اصل مال ملك ورثه مصالح است.
س 25 – اگر شخصى املاك خود را به نوادگان پسرى خود كه بعضى از آنان بالغ وبعضى نا بالغ بوده‌اند بده سير نمك مصالحه نمايد وبراى خود تاسى سال حق فسخ قرار