مجمع المسائل-ج3-ص85
س 40 – در روستائى از قديم تا بحال عرف محلى بدين قرار بوده است هر كس زمين مرده وبايرى را علامت ميزد زمين بتصرف او در مىآيد اكنون شخصى زمينى را كه موات بوده و هيچ گونه كشت وزرع نمىشده مدتى پيش بوسيله بلدوزر هموار كرده است تا از آن زمين استفاده كند، آيا مالك آن مىشود يا خير واگر شخص نامبرده رضايت نداشته باشد مىتوان زمين مذكور را فروخت و بمصرف اهالى رساند يا خير؟ ج – در فرض سئوال كه زمين موات را بقصد تملك تسطيح وبراى زراعت ونظاير آن مهيا نموده بنحوى كه قابل زرع باشد وتسويه براى كشت كافى باشد اگر حريم قريه يا ملك شخص ديگر نباشد مالك آن مىشود وهر گونه تصرف در آن بدون رضايت واذن مالك حرام است واين حكم در صورتى است كه براى زمين مذكور آب موجود باشد يا محتاج به آب نباشد واگر محتاج به آب باشد وآب موجود نباشد يا آب تهيه نكند مجرد تسطيح احياء نيست ودر حكم تحجير است كه تسطيح كننده اولى به احياء است.
س 41 – راجع به زمينهاى موات وبيابانها وتپههاى كوچك در وسط واطراف دهات آيا كسى مىتواند با مقدارى خاك وسنگ ريختن مالك شود وبديگرى بفروشد وساختمان كردن وسكونت نمودن در اين نوع زمنيها چه صورت دارد؟ ج – اگر زمين موات باشد ومانع از احياء نداشته باشد مجرد خاك وسنگ ريختن ولو بقصد احياء باشد احياء نيست ومجوز فروش آن نمىشود ولى خاك ريختن وسنگ ريختن بمقدار متعارف كه بشود با آن سنگ وخاك آنرا احياء كرد حيازت است واين شخص اولى بتصرف است و مىتواند حق اولويت را بغير منتقل نمايد.
مشتركات
س 42 – درختكارى در اطراف جوى مانع از تعمير جوى مىشود بايد چه كار بكنيمغاصبين هم مىگويند درخت مال كسى است كه كشت نموده والبته اين جوى ده كيلومتر طول دارد مقدار شش كيلومتر را درختكارى كرده اند.
ج – بايد از صاحب درخت مطالبه رفع مزاحمت درخت خود را بكنند اگر گوش نداد مىتوانند با اذن حاكم شرع قطع نموده ورفع مزاحمت كنند.