مجمع المسائل-ج3-ص21

قنات كه آنهم يا جاهل بمسئله بود يا كتمان نمود وضمنا مالك قنات، در آن زمين هيچ گونه تصرفى نكرده كه شرعا باعث مالك بودن او بشود و بين صاحب قنات وعاملين، قرار بر اين شد كه تعمير زمين واحياء آن و غرس اشجار و سقايت آنها تماما بعهده عاملينباشد وكليه ثمرات ارضى حتى اشجار و ثمرات آنها مطلقا بينهما بالمناصفه تقسيم شود، آيا با اين قرارداد باطل با تراضى طرفين صاحب قنات مستحق محصولات است يا بايد اجرة المثل چنين قناتى كه در آن محل وبلد باشد بگيرد وآيا مالك آب از آن زمين كه هيچ گونه تصرف شرعى مالكانه نكرده مالك مىشود يا نه؟ ج – در صورتى كه مقصود مالك قنات از حفر آن و قرارداد با عاملين، احياء زمين باشد زمين را مالك مىشود واما منافع آن آنچه قرارداد مشروع باشد مثل مزارعه مالك نصف آن نيز هست وآنچه شرعا باطل است مثل مغارسه اگر اصل اشجار از خود مالك باشد تماما ملك مالك است وعامل مستحق اجرة المثل عمل وكار مىباشد واگر از عاملين باشد اشجار ومنافع آنها ملك عاملين است ومالك استحقاق اجرة المثل زمين وآب را دارد.