پایگاه تخصصی فقه هنر

مجمع المسائل-ج2-ص93

(معنى‌ دين وسبب آن)

224 – مستدعى‌ است معنى‌ دين وسبب آنرا بيان فرمائيد ج – دين عبارت است از مال كلى‌ ثابت درذمه شخصى‌ براى‌ ديگرى‌ وسبب آن يا قرض گرفتن است يا امور اختياريه ديگر مانند مبيع قرار دادن دين در معامله سلم يا ثمن قرار دادن آن در معامله نسيه يا اجرت در اجاره يا صداق در نكاح يا عوض در طلاق خلع وغير اينها ويا امور قهريه مانند موارد ضمانتها ونفقه زوجه دائمه ونظير اينها.

(اداء دين واجب است)

س 225 – هر گاه موعد پرداخت دين رسيده و طلبكار مطالبه ميكند و مديون متاعى‌ يا چيز ديگرى‌ كه از مستثنيات نيست دارد لكن بفروش نمى‌رود مگر به كمتر از قيمت آيا واجب است بهمان قيمت كم بفروشد يا خير.

ج – بلى‌ واجب است وتأخير آن بجهت انتظار مشترى‌ ديگرى‌ كه بقيمت عادله بخرد جايز نيست بلى‌ اگر بقدرى‌ كم مى‌خرند كه اگر بفروشد صدق بيع ضررى‌ مى‌كند يا اين كه فروش به قيمتى‌ كه مى‌خواهند بر او حرجى‌ باشد بعيد نيست بيع واجب نباشد.

س 226 – مديونى‌ كه در عسرت است ونمى‌ تواند دين خود را بپردازد آيا طلبكار مى‌تواند او را تحت فشار قرار دهد و مطالبه دين كند يا خير واگر مديون قدرت دارد ولى‌ به تأخير مى‌اندازد آيا گناهى‌ مرتكب شده.

ج – در فرض سؤال مطالبه دين بر طلبكار حرام است وبايد مديون را مهلت دهد تا وقتيكه متمكن از پرداخت شود ودر صورتى‌ كه مديون قدرت بر اداء دين داشته باشد مسامحه وتأخير در اداء آن معصيت كبيره است بلكه لازم است مديون در موقعى‌ كه قدرت بر اداء ندارد نيت اداء دين عند التمكن را داشته باشد.