پایگاه تخصصی فقه هنر

مجمع المسائل-ج2-ص74

(تقسيم مهاياتى‌)

180 – زيد مجرى‌ المياه پنج جريب آب از قناتى‌ خريده از شبانه روز ومى‌ گويد بر حسب تقسيم، من دو ساعت مالك هستم و بايد مطابق تمام قنوات، شب وروز تقسيم شود عده‌اى‌ از شر كاء مى‌گويند هميشه سالهاى‌ پيش اين دو ساعت در تقسيم روز بوده و مالكين قبل مدتهاى‌ مديد باين نحو استفاده مى‌نمودند وحقى‌ ندارندكه‌در گردش معمولى‌ قديم از شب بگيرند حكم شرعى‌ را در اين مورد بيان فرمائيد.

ج – چون در قنات آنچه ملك مالكين است مجرى‌ المياه وزمين قنات است پس در قنات مشترك اگر بخواهند تقسيم نمايند بايد آب را با رضايت شر كاء نسبت بازمنه، تقسيم مهاياتى‌ بنمايند وتقسيم مهاياتى‌ لزوم ندارد مگر با الزام حاكم شرع.

س 181 – خانه‌اى‌ است مشترك بين چند نفر اگر يكى‌ از شر كاء از بعض ديگر شر كاء تقاضا وطلب كند كه اجازه تصرف در آن خانه را بدهد آيا بر آن بعض واجب است اجابت واجازه تصرف در آن خانه يا اين كه براى‌ او امتناع هم جايز است.

ج – منع شريك بنحو كلى‌ از تصرف در مال مشترك جايز نيست، بايد اجازه در تصرف به مقدار سهم او بدهد ويا حاضر بقسمت شود وسهم هر يك مفروز گردد ويا حاضر بقسمت مهاياتى‌ شود يعنى‌ تقسيم بحسب ازمنه كه‌مثلا مدتى‌ يكى‌ تصرف كند ومدت ديگر ديگرى‌ يا حاضر بخريد وفروش شود و چنانچه از همه شقوق استنكاف نمايد حاكم شرع او را به اختيار يكى‌ از امور مذكوره مجبور ميكند.

س 182 – كارخانه‌اى‌ است كه داراى‌ صد سهم مى‌باشد و اينجانب هم 18 سهم آنرا مالك هستم و به اشخاصى‌ كه‌براى‌ كار بآن كارخانه مراجعه مى‌كنند اخطار نموده‌ام كه اينجانب رضايت ندارم كه در اين كارخانه كار كنيد يك نفر از مراجعين