پایگاه تخصصی فقه هنر

مجمع المسائل-ج2-ص32

او بعنوان بيع شرطى‌ گرفتم پس از انقضاء چندماه چون معامله را مخالف دستور شرع واحكام قرآن دانستم فوق العاده ناراحت شدم براى‌ اين كه او محتاج بود ومن نبايد خانه او را بيع شرط مى‌كردم خواستم خودم رااز ناراحتى‌ بيرون آورده باشم به بدهكار مراجعه كردم وبه او اظهار كردم من از اين معامله شرطى‌ كه خريد و فروش واجاره دروغى‌ ويا صورى‌ است پشيمانم بنابر اين مال الاجاره را كه تاكنون بمن داده‌اى‌ پس ميدهم وچند ماه هم كه بدهكار هستى‌ همه را بتو بخشيدم واز تو نمى‌خواهم ودر همان مجلس سند مال الاجاره را بدون دريافت وجه باو دادم وگفتم از اين تاريخ ببعد هم تا پايان مدت مال الاجاره نمى‌خواهم ودر رأس مدت فقط اصل پول را بمن رد كن در هر حال براى‌ دريافت اصل پول خيلى‌ باو مهلت دادم وبدون مطالبه وفشار اصل پول را گرفتم در آن موقع بدهكار از روى‌ ميل وبا اصرار دو يا سه ماه از مال الاجاره كه در ماه هاى‌ اول به اينجانب داده بود بمن بخشيد وپس نگرفت بعدا بمن كاغذ نوشت كه من حق بخشش نداشتم وگذشت من صحيح نبوده بايد پس بدهى‌ اينك از مقام محترم استدعا دارم بفرمائيد كه هر گاه كسى‌ چيزى‌ را بكسى‌ بخشيد آيا مى‌تواند بعد از مدتى‌ مطالبه نمايد با در نظر گرفتن اين كه آنروز براى‌ من گشايش فراهم بود بدون معطلى‌ باو مى‌دادم كما اين كه حاضر نبودم دينارى‌ قبول كنم وآن امكانات امروز برايم فراهم نيست.

ج – اما بيع شرط واجاره مبيع از مشترى‌ اگر حقيقة طرفين قصد بيع شرط داشته باشند ولو براى‌ تخلص از حرام صحيح وبى‌ اشكال است ومال الاجاره ربا نيست واگر قصد جدى‌ نداشته باشند معامله باطل است وگرفتن زيادتر از مبلغى‌ كه قرض داده شده اگر از اول بشرط زياده قرض داده ربا وحرام است ولى‌ اگر مسأله را نمى‌دانسته وبعدا پشيمان شده وبنحو قرض الحسن قرار داده باشد و خود قرض گيرنده مبلغى‌ اضافه باو داده باشد يا مبلغى‌ را كه قبلا باو داده است بخشيده باشد اشكالى‌ ندارد وربا نيست تا گفته شود حرام است ودر هبه به غير