مجمع المسائل-ج1-ص387
سيدى است، فقير و مقروض، و اداء قرض برايش غير مقدور است، آيا دائن مىتواند از سهم مبارك امام عليه السلام ذمه او را برئ كند يا نه؟.
ج – در فرض سؤال اگر مديون، سيد فقير باشد به نحوى كه نتواند دين خود را اداء نمايد جائز است از بابت خمس ذمه او را برئ كند و احوط آنست كه خمس را باو بدهد و سيد، بابت طلب به دائن برگرداند و حكم در غير سيد، نسبت بزكوة نيز چنين است واما امر سهم مبارك امام عليه السلام موكول باجازه حاكم شرع است.
س 356 – آيا مىتوان به شخصى كه خودش سيد نيست ولى همسر او سيده است خمس داد يا نه؟.
ج – اگر شوهر، قادر به اداء نفقه او نيست مانعى ندارد كه به زوجه او خمس بدهند ولى بشوهر نمىشود خمس داد و براى غير نفقات واجبه كه بر حسب عرف، لازم است نيز از بابت سهم سادات مىتوان به او داد.
س 357 – كسى كه كاملا بخرج خود و عيالش نمىرسد، آيا مىتوان به عيالش كه سيده است و يا به مادرش كه علويه است خمس داد كه از شوهر و يا فرزندش، دستگيرى كند يا نه؟.
ج – بلى جائز است ولى نسبت به علويهاى كه شوهرش متمكن از نفقه و مخارج او و خودش نيست احتياط اين است كه بمقدار تكميل معاش او بخودش بدهند و او – بعد از تملك – به شوهرش بدهد و بعد چون استحقاق پيدا مىكند باز به او پرداخت نمايند.
س 358 – از سهم سادات كه 50 درصد آن را خود شخص مىپردازد مىتوان بسادات محصل، جهت تأمين لباس و لوازم التحرير و شهريه دبستان آنهاپرداخت نمود يا نه؟.
ج – بلى جائز است ولى اگر صغير، هستند به ولى شرعى آنان بپردازد بشرط آن كه كمك به فساد عقيده و اخلاق آنان نشود وبه مصرف كتابهاى گمراه كننده نرساند.
س 359 – ساداتى كه متأهل نيستند و وقت تأهلشان رسيده و فقير