مجمع المسائل-ج1-ص372
فراهم نمايد آيا براى پدر كه باغ خود را جهت كسب فرزندش فروخته لازم است خمس سرمايه آن مغازه را بپردازد ويا مربوط به پدر نيست وبر پسر واجب است؟.
ج – در فرض سؤال اگر باغ، متعلق خمس بوده وخمس آن را اداء نكرده بر خود پدر واجب است خمس آن را بدهد و اگر متعلق خمس نبوده يا خمس آن را داده بوده بعد آنرا سرقفلى و سرمايه كسب براى خود قرار داده است خمس، در اصل آن واجب نيست فقط بمنافع آن اگر زائد بر مؤنه باشد تعلق مى‌گيرد.
بلى در صورت دوم اگر پول باغ را ملك پسر نموده و پسر، صرف در سرقفلى و سرمايه نموده است بر پسر واجب است خمس تمام آن را بدهد مگر آن كه گيرنده سرقفلى، تعهد رد آن را در موقع تخليه مغازه نكرده باشد و اذن استيفاء آن را از ديگرى نيز ندادهباشد كه در اين فرض، مبلغ سرقفلى، جزء مخارج كسب است و خمس ندارد.
چيزيكه ملك جهت است خمس ندارد
س 301 – در نفت و چيزهائيكه از نفت درست مى‌شود خمس، لازم است يا نه؟.
ج – به نظر اينجانب، نفت كه براى جهات مملكت، استخراج مى‌شود ملك جهت مملكت است و خمس ندارد.
س 302 – نمك و نفت كه بدست ما مى‌رسد و يقين داريم كه مستخرجين، خمس آنها را نداده‌اند بر ما واجب است كه خمس آنها را بدهيم يا نه؟.
ج – بنظر اينجانب چون نفت براى جهت مملكتى استخراج مى‌شود مالك معين ندارد – نظير موقوفه – ولذا خمس ندارد و نسبت به نمك اگر اشخاص، آنرا استخراج كنند و براى جهت مذكوره نباشد، تخميس آن اگر بحد نصاب برسد لازم است و اگر خريدار بداند متعلق خمس شده و اداء نشده بايد خمس آن را بدهد و اگر در رسيدن آن، بحد نصاب، شك داشته باشد خمس، واجب نيست.
س 303 – در آمد ملك يا مستغلات موقوفه‌اى كه بايد پس از وضع مخارج، خرج روضه خوانى شود، بعد از برگزارى مجالس روضه، مبلغى زياد آمده كه براى روضه خوانى سال بعد، مانده آيا اين مبلغ زيادى، در سال بعد مثل مازاد از