پایگاه تخصصی فقه هنر

مجمع المسائل-ج1-ص362

قبل، باز هم بمقدار نصاب است فقط بايد زكوة داده شود.

تعلق خمس و زكوة بنحو اشاعه است

س 266 – اگر كسى‌ با سرمايه‌اى‌ كه متعلق خمس بوده و با ربح خمس نداده آن مشغول كسب شده و چند سال بهمين وضع، كسب كرده باشد خمس اصل سرمايه و زيادى‌ ربح و اشيائى‌ كه مى‌داند بعد از تمام شدن سال ربح، از ربح، تهيه كرده – اعم از اين كه آن اشياء، مؤنه و ما يحتاج باشند يا غير آنها – بدهد كافى‌ است يا اين كه مستحقين خمس، در سرمايه و تمام ارباح چند سال و اشيائى‌ كه با آنها تهيه شده شريكند، و بايد از آنها هم حقشان را بدهد و همچنين در چيزى‌ كه متعلق زكوة بوده و زكوة آن را نداده و چند سال با آن كسب نموده يا از نماء آن استفاده كرده است.

خلاصه خمس و زكوة كه متعلق بعين است نه به ذمه، حق متعلق بشخص عين است يا بماليت آن يا بنحو اشاعه يا كلى‌ فى‌ المعين و در هر صورت چه در سرمايه غير مخمس و غير مزكى‌ چه اشيائى‌ كه از نماء و منفعت آنها تهيه شده امضا حاكم شرع هم لازم است يا لازم نيست؟.

ج – بنظر حقير خمس و زكوة، بنحو اشاعه است پس اگر معاملاتى‌ كه واقع شده بعين مال زكوى‌ يا متعلق خمس، واقع شده، آن معامله نسبت بخمس و مقدار زكوة آن، فضولى‌ است و اگر حاكم شرع، امضا نمايد ملك ارباب خمس و زكوة مى‌شود و احكام شركت، در آن جارى‌ است ولى‌ اگر زكوة عين زكوى‌ و خمس عين مال متعلق خمس را بدهد كافى‌ است و اگر معامله، بنحو كلى‌، واقع شده چنانچه غالبا اين قسم است معامله براى‌ خود شخص، واقع مى‌شود و با فرض اين كه پول آنرا از مال خمس نداده اداء نموده باشد بايد خمس آن پول را بدهد و حكم نسبت به مال زكوى‌ نيز چنين است.

س 267 – بعضى‌ از كسانيكه قصد زيارت مكه معظمه را دارند مبلغى‌ را جهت رفتن و برگشتن، قرار مى‌دهند و از همين مبلغ، خمس آن را اداء مى‌كنند آيا اين عمل، صحيح است و يا بايد از تمام اموال، خمس را خارج نمود؟.

ج – اگر اموال او وجه نقد باشد وخمس آن را نداده، دادن خمس مقدار مصرف حج، موجب جواز تصرف در بقيه نيست و تا خمس تمام آن را ندهد