مجمع المسائل-ج1-ص349
بذمه، كمترين قيمت روز اداء و روز خريد را حساب كند و اين در صورتى است كه اموال مذكوره مال التجاره نباشد والا ترقى قيمت مطلقا خمس دارد.
س 218 – شخصى ملكى را بقيمت گران خريده فعلا ارزش آن بنصف قيمت اولى رسيده حال مى‌خواهد تخميس كند آيا قيمت اولى را بايد حساب كند يا قيمت بعدى را؟ ج – اگر پولى را كه در مقابل ملك داده سال بر آن گذشته باشد خمس پول را بايد بدهد و اگر سال بر آن نگذشته خمس قيمت فعلى ملك، كافى است.
س 219 – جمعى از كشاورزان، مبلغى وام از بانك كشاورزى دريافت نموده و چاه عميقى حفر كرده و بمدت پنج سال وام دريافتى را به اقساط، پرداخت نموده‌اند فعلا كه چاه بملك شخصى كشاورزان در آمده براى محاسبه سرمايه، همان وجه دريافتى از بانك، بايد جزء سرمايه محسوب گردد يا قيمت فعلى چاه؟.
ج – در مفروض سؤال بايد هر سالى هر مقدار از بدهى خود را از بابتچاه مى‌دهند خمس معادل آن را از قيمت آن بپردازند و در صورتى كه اداء خمس را تأخير انداخته باشند بايد خمس قيمت فعلى سهم خود را از چاه بپردازند.
س 220 – شخصى مى‌خواهد پدر خود را از زير دين، بيرون بياورد ومال او را حساب كند آيا مى‌تواند املاك پدر را بهمان قيمت كه او در زمان حيات خود خريده حساب كند يا نه؟.
ج – اگر يقين داشته باشد كه پدر، خمس آنها را نداده واجب است خمس قيمت فعلى آنها را بپردازد و تفاوت قيمت را با حاكم شرع، مصالحه نمايد.
س 221 – شخصى ماشين كار خريده و خمس آنرا نداده مى‌خواهد حساب كند، ماشين به قيمت خريد حساب مى‌شود يا به قيمت فعلى و همچنين شخصى زمين زراعتى و يا باغ خريده آيا قيمت خريد حساب مى‌شود يا قيمت فعلى.
ج – اگر از در آمد سال، خريده و خمس نداده قيمت فعلى را حساب كند.
س 222 – اينجانب در سال گذشته يكدانگ و نيم از يك ماشين كمپرسى جهت امرار معاش خريدارى و آنرا جزء سرمايه در موقع حساب سال