مجمع المسائل-ج1-ص329
ج – تا موقعيكه آن ملك را نفروخته ترقى قيمت، خمس ندارد و هر وقت فروخت، ترقى قيمت، ربح روز فروش، محسوب است كه اگر در بين سال بمصرف مؤنه رسيد خمس ندارد و اگر باقى ماند خمس دارد و در مورد سؤال دوم اگر سر بسر معاوضه كند ترقى قيمت خمس ندارد ولى اگر مقدارى هم پول داده بآنمقدار پولى كه داده خمس تعلق مىگيرد.
س 140 – اگر با پول مخمس، دو قطعه زمين خريدارى كرده و هر دو قطعه، ارتفاع قيمت پيدا كرده و مىخواهد يكى از اين دو قطعه زمين را ساختمان كند و ديگرى را بفروشد و تا آخر سال، بلا تكليف ماند، اكنون خمس ارتفاع كدام زمين را بايد بدهد؟.
ج – هر كدام از آن دو را كه فروخت خمس ترقى آن را بدهد.
س 141 – شخصى زمينى را با پول مخمس، جهت ساختن خانه، خريده و قبل از رسيدن سال خمس، منصرف شده مىخواهد آن را بفروشد و در جاى ديگر، زمين بخرد و سال بآخر رسيد و هنوز نفروخته در اين صورت، خمس ارتفاع قيمت زمين را بايد بدهد يا نه؟.
ج – تا نفروخته خمس آن، لازم نيست.
س 142 – شخصى چند سال قبل، دكانى را خريده و خمس پول آن را داده فعلا آن دكان را فروخته، آيا مازاد بر قيمت خريد، خمس دارد يا نه؟.
ج – اگر در همان سال كه فروخته، مازاد بر قيمت خريد، صرف در مؤنه شود خمس ندارد والا خمس آن، واجب است.
س 143 – زمينى كه خمس آن را دادهاند بعد از چند روز، مىفروشند در زيادى آن، خمس، واجب است يا نه؟.
ج – اگر جهت تجارت خريده باشد زيادى قيمت آن از عوائد سال ترقىاست و اگر براى نگاهدارى خريدهاند زيادى آن، از عوائد سال فروش است و در هر دو صورت چنانچه صرف مؤنه آن سال نشود، بايد خمس آن را بدهد.
س 144 – كسى خمس برنج يا گندم را داده بعدا برنج يا گندم تخميس شده را بفروشد حال اگر از پول آنها در آخر سال، زياد بيايد آيا خمس آن پول