مجمع المسائل-ج1-ص323
زارعين مىگيرند خمس دارد و يا ندارد؟ و اگر خمس دارد زارعين بايد بدهند يا مالكين؟.
ج – پولى كه در اينگونه موارد بعنوان قيمت ملك صرف مىشود مؤنه نيست زيرا اگر معامله، بوجه شرعى واقع شده باشد سرمايه، حساب مىشود و در صورتيكه بدون وجه شرعى باشد مال خود را اتلاف نموده پس در هر دو صورت خمس دارد واگر پول را بعنوان مال الاجاره پرداخته در صورتيكه بوجه شرعى باشد بر زارع چيزى نيست و اگر بغير وجه شرعى باشد زارع بايد خمس آنرا بدهد.
س 123 – شخصى كارمند اداره است و از آن اداره، مبلغ بيست هزار تومان بعنوان وام به او مىدهند كه در مدت بيست سال، از حقوق او كسر كنند و ربحى هم از او نمىگيرند آيا به اين مبلغ مذكور، خمس تعلق مىگيرد يا نه؟ و در صورت تعلق، آيا بايد خمس همه پول را يك دفعه بدهد و يا در مدت بيست سال كه سر سال، خمس هر چه از حقوق او بابت اين فرض داده شده است بدهد؟.
ج – در فرض مسأله، خمس دفعة به مجموع بيست هزار تومان تعلق نمىگيرد بلى چنانچه اين پول را صرف در مؤنه ننمايد در هر سالى هر مقدار از قرض، اداء شد خمس آنرا بدهد.
س 124 – در اين قريه آب آشاميدنى وجود ندارد مردم در خانه خود يك آب انبار درست كرده و در زمستان آب باران جهت مصرفى سال ذخيره مىكنند گاهى كسر مىآيد لذا با تانكر، آب خريدارى نموده و در آن آب انبار مىريزند آيا اضافى اين آب هم در پايان سال بايد قيمت شود و خمس آنرا بدهند يا خير؟.
ج – اگر فعلا كه در حوض ريخته شده ماليت داشته باشد كه قابل فروش باشد خمس دارد ولى معلوم نيست مال محسوب شود هر چند مورد حاجت باشد ولذا بعيد نيست خمس نداشته باشد.
س 125 – جمعى از مؤمنين وجوهى را بعنوان مخارج زيارت اعتاب مقدسه، در شبهاى جمعه، جمع آورى نمودهاند و در آخر سال، مبلغى از آن يا همه آن بمصرف نرسيده آيا لازم است خمس آن مبلغ داده شود يا اين سفرها اگر چه در سالهاى بعد هم واقع شود بمنزله احتياجات بين سال است؟.