پایگاه تخصصی فقه هنر

مجمع المسائل-ج1-ص310

خود به چه نحوى‌ سال قرار بدهد؟.

ج – اما مطالباتى‌ كه وعده دارد ربح آن، جزء فائده سالى‌ است كه معين شده و مطالباتيكه وعده ندارد اگر بنحويست كه هر وقت، مطالبه كند مى‌دهند بايد در آخر سال، جزء فائده، محسوب شود و آنچه را كه مسامحه در اداء آن دارند هر وقت گرفت، خمس ربح آن را بدهد.

س 76 – كسى‌ طلبى‌ از ديگرى‌ دارد كه مديون، با گذشت چند سال آن را ادا نكرده و بنا هم ندارد كه ادا نمايد آيا دائن كه دسترسى‌ بمال او دارد مى‌تواند به اندازه حق خودش از مال او بردارد يا نه؟ و بعد از اخذ مال، آيا بر دائن، اداء خمس آن واجب است يا نه؟.

ج – اگر نتواند بهيچ طريق، وصول نمايد جايز است كه تقاص كند و بنابر احتياط لازم، با اجازه مجتهد جامع الشرايط، تقاص نمايد و در فرض سؤال، چون زائد بر مؤنه سال است بعد از وصول، خمس آنرا بايد بدهد.

س 77 – اجناس چندى‌ بعنوان نسيه، چند ماهه به اقساط، فروخته شده و تا آخر سال خمس، همه اقساط آن پرداخت نشده آيا منافع آن معامله، جزء سال قبل است كه معامله در آن واقع شده – ولو همه اقساط، وصول نشده باشد – يا آن كه آن مقدارى‌ كه وصول شده جزء سال قبل و مقداريكه وصول نشده جزء منافع سال جديد است؟.

ج – منافع اقساط بعدى‌ از منافع همان سال بعد، محسوب است.

س 78 – شخصى‌ كه بوسيله روضه خوانى‌، امرار معاش مى‌كند و حساب سال دارد مبلغى‌ از پول روضه خوانى‌ از اشخاص، طلبكار است و چند روز بعد از رسيدن سال خمس، طلب او را پرداخت كردند آيا اين پول از در آمد سال قبل است كه بايد خمسش را بدهد و يا از منافع سال بعد است كه فعلا خمس ندارد؟.

ج – بعيد نيست جزء عوائد ساليكه مى‌پردازند باشد، مگر آن كه خودشمسامحه در گرفتن، كرده باشد.

حكم خمس درباره كسيكه چند رشته كسب دارد

س 79 – كسى‌ كه سال خمس دارد و در بين سال از معادن و همچنين