پایگاه تخصصی فقه هنر

مجمع المسائل-ج1-ص302

ج – اگر براى‌ مصرف شخصى‌ است خمس ندارد و اگر براى‌ فروش ميوه آن است بايد خمس نهال و سيم كشى‌ و تفاوت قيمت زمين كه بواسطه اصلاح آن، جهت باغ حاصل شده است بپردازد و در فرضى‌ كه از عوائد بين سال، صرف نهال و سيم كشى‌ نموده بايد در آخر همان سالى‌ كه خود داشته خمس آن را بدهد.

س 48 – شخصى‌ از اول تكليف، خمس نداده و زمينى‌ را خريده و در آن، باغى‌ جهت امرار معاش و زندگى‌ خود و عائله‌اش – نه به قصد فروش و تجارت – احداث كرده حال مى‌خواهد خمس اموال خود را ادا نمايد در اين صورت فقط بايد قيمت خريد زمين را بحساب بياورد يا قيمت نمو درختهاى‌ مثلا مو را نيز بحساب بياورد با توجه به اين كه پول محصول آن باغ، بر مؤنه ساليانه‌اش زيادى‌ ندارد؟.

ج – اگر زمين را از عوائد سال، خريده واحداث باغ كرده براى‌ اين كه ميوه آن را بفروشد، بايد خمس زمين و مو و اشجار آن را بپردازد و بعد هم هر چه نمو پيدا كند بايد خمس آن را أدا نمايد ولى‌ به ترقى‌ قيمت سوقى‌ زمين و اشجار، بعد از اداء خمس، تا نفروخته خمس تعلق نمى‌گيرد، و اگر باغى‌ احداث كند براى‌ مصرف شخصى‌ – نه براى‌ فروش ميوه آن – اگر زائد بر حاجت شخصى‌ نباشد خمس ندارد.

س 49 – باغهائى‌ را جهت غرس انگور و ميوه‌هاى‌ ديگر براى‌ استفاده شخصى‌ وفروش، احداث مى‌كنند در صورتيكه آن ملك، موروثى‌ باشد و يا خمس نداشته باشد مو و اشجارش اگر، زائد بر حاجت باشد، خمس دارد يا نه؟ و ميزاناحتياج در باغ، تا چه اندازه است؟.

ج – در فرض سؤال، خمس مو و اشجار را بعد از رسيدن بثمر بايد بدهند و ميزان احتياج در باغ، آن مقدارى‌ است كه براى‌ مصرف خود و عائله‌اش بآن محتاج باشد و اين مقدار، جزء مؤنه است و خمس ندارد.

س 50 – شخصى‌ باغى‌ خريده كه جزء مؤنه زندگيش باشد و از ميوه‌اش استفاده كند و ممكن است در بعض سنوات، مقدارى‌ انگور، بيشتر از مصرف خوراك منزل داشته باشد و آنرا بفروشد آيا اين باغ، جزء مؤنه زندگى‌ او است و خمس ندارد يا آن كه بايد تخميس شود؟.