پایگاه تخصصی فقه هنر

مجمع المسائل-ج1-ص300

بعد از ساكن شدن در خانه جديد، خانه قديم را بايد بقيمت در آورد و آنرا مخمس نمايد يا خير؟.

ج – در فرض سؤال اگر خانه جديد مورد حاجت او است و وقفه‌اى‌ در ساختمان آن حاصل نشده فقط معادل قيمت فعلى‌ خانه قديمى‌ بعد از كسر يكصد هزار تومان وجه مخمس بايد تخميس شود.

س 42 – كسى‌ خانه‌اى‌ دارد كه در آن زندگى‌ مى‌كند، و صاحب اولاد مى‌باشد كه با ازدواج نمودن يكى‌ از آنها كه وقت ازدواج او مى‌باشد و محل سكونت مى‌خواهد در مضيقه قرار مى‌گيرد، اكنون مدت سه سال است كه خانه‌اى‌ آبرومندتر و بزرگتر مى‌سازد كه بعد از تمام شدن آن به خانه جديد برود آيا اين خانه جديد خمس دارد يا خانه قديم اگر بفروشد يا هيچ كدام؟.

ج – بقدر قيمت خانه قديمى‌ خمس واجب است و زائد بر آن چون محل حاجت است خمس ندارد.

حكم باغ و اشجارى‌ كه براى‌ مصرف شخصى‌ يا فروش ميوه يا اشجار، احداث يا خريدارى‌ شده

س 43 – شخصى‌ بيست قفيز زمين خمس داده را باغ انگور كرده جهت تجارت كه از محصول آن، استفاده تجارتى‌ نمايد آيا خمس به اين باغ، تعلق مى‌گيرد يا نه؟.

ج – خمس درختهاى‌ انگور و تفاوت قيمت زمين كه بواسطه كار – در آن زمين – از قبيل تسطيح و همچنين ديواركشى‌ و امثال آن، حاصل شده بايد بدهد ولى‌ اگر قيمت زمين بواسطه ترقى‌ سوقيه زيادتر شده باشد تا نفروخته خمس آن، لازم نيست.

س 44 – در محلى‌، كشاورزان بمنظور در آمد و فروش محصول، احداث باغ مى‌كنند و چون زمين زراعتى‌ ايشان جهت گندمكارى‌، كم است ممكن است در بعضى‌ از اراضى‌، وقتى‌ احداث باغ شد ترقى‌ قيمت پيدا نشود يعنى‌ باغ، و زمين بدون اشجار، يك قيمت باشد در چنين مورد، رشد و نمو و قيمت اشجار، خمس دارد يا نه؟.