پایگاه تخصصی فقه هنر

مجمع المسائل-ج1-ص148

س 79 – محلى‌ است در كنار جوى‌ آب كه قبلا راه بعضى‌ از باغها بوده و اكنون معطل و بى‌ مصرف مانده است آيا مى‌شود در آن محل، مسجدى‌ احداث كرد يا نه؟.

ج – طريق اگر طريق خصوصى‌ است تصرف در آن، موقوف برضايت صاحبان آن طريق است و اگر عمومى‌ است در صورتى‌ مى‌شود در آن تصرف كرد كه مهجور و متروك شود و عابرين، اعراض كنند وگرنه تصرف در آن جائز نيست.

س 80 – مسجدى‌ در يكى‌ از محلات مازندران در دامنه كوه و مسير سيل، بنا شده و سيل، ديوارهاى‌ آنرا خراب نموده و در شرف انهدام است.

اكنون از بابت مظالم مى‌شود مسجد مزبور را تجديد و ساختمان نمود يا نه؟.

ج – مصرف مظالم عباد، فقير است و بايد بعنوان صدقه با اذن حاكم شرع باو رد كنيد و مسجد، مصرف آن نيست.

مسجد را از تبرع و زكوة مال و يا مطلق خيرات، تعمير نمايند اميد است مثاب و مأجور باشند.

س 81 – ساختن مسجد، در زمين وقف، چه صورت دارد؟.

ج – جائز است زمين موقوفه را بمدت طولانى‌، اجاره كنند و مسجد قرار دهند و در اين مدت، حكم مسجد را دارد.

س 82 – هر گاه قطعه زمين قبرستان متروكه‌اى‌ جنب ديوار شبستان مسجد واقع شود و جنازه مدفونين در آن قبرستان، از بين نرفته باشد آيا مى‌توان آن را جزء مسجد نموده و ساختمان مسجد را توسعه داد يا نه؟ و تصرف جهت نماز و اداء فرائض، چه صورت دارد؟.

ج – اگر زمين، وقف براى‌ قبرستان بوده، تبديل آن بمسجد و ممانعت از دفن مرده در آن، جائز نيست.

و اگر زمين مباحى‌ بوده كه مردم، اموات خود را در آن دفن كرده‌اند تبديل آن بمسجد و ساختمان كردن آن اگر مستلزم نبش قبر نباشد مانعى‌ ندارد و بهر حال، نماز در آن صحيح است هر چند در صورت اول، دفن اموات، در آن جائز و منع از دفن، جائز نيست.

س 83 – بهم زدن محراب مسجدى‌ كه قبلا واقف، بنا نموده و بدون اجازه واقف، تجديد بنا نمودن، چه صورت دارد؟.