پایگاه تخصصی فقه هنر

مجمع المسائل-ج1-ص125

بين صلوتين فرموده‌اند كه ظاهر در جماعت است بنابر اين بر حسب اصول مذهب و ادله صحيحه كتابا و سنة و اجماعا شبهه‌اى‌ در جواز، نيست بشرحى‌ كه در كتب فقه، مبسوطا مذكور است و اين جانب هم در مجالس درس و مباحثه، تحقيق كرده‌ام و آنچه را اهل سنت بزعم دليل بر وجوب تفريق، گفته‌اند مردود است و حتى‌ بعض علماء محقق اهل سنت، صحت مذهب اماميه را تحقيق و تأييد نموده‌اند و بلكه جواز جمع بين صلوتين را چنانكه مذهب اماميه است در كتاب خاص باين مسأله، اثبات و قبول كرده‌اند، مانند حافظ غمادى‌ در (ازالة الحظر عمن جمع بين الصلوتين في الحضر) وحامد بن حسن شاكر التميمى‌ در (قرة العين في الجمع بين الصلاتين)، بلى‌ افضليت تفريق از جمع، فى‌ الجمله بر حسب روايات، ثابت است ولى‌ ثبوت آن بنحو اطلاق، بر حسب ادله، محل تأمل بلكه معلوم العدم است و قدر مسلم از افضليت تفريق (عند الاتيان بالنوافل او لانتظار الجماعة ونحوهما) مى‌باشد و هر چند حصول تفريق به اتيان نافله، نيز محل تأمل شده است و خلاصه آنچه از مجموع ادله استظهار مى‌شود اين است كه اداء نماز، در اول وقت و هر زمانيكه اقرب به اول وقت باشد اگر تأخر بجهت نافله يا انتظار جماعت نباشد افضل است و الا تفريق و تأخير افضل است، مثلا اگر قاصد خواندن نافله يا منتظر جماعت نباشد خواندن نماز عصر بعد از ظهر افضل است ولى‌ جمع بين صلوتين بنحو جمع تأخير بدون علت، مرجوح است، پس خلاصه استظهار اين مى‌شود كه تفريق بين صلوتين فى‌ حد نفسه از جمع تأخير، مطلقا افضل است و جمع بين صلوتين بجمع تقديم فى‌حد نفسه از تفريق، افضل است والله العالم.

س 6 – بعضى‌ از كارگران، كارشان خارج از محل سكونتشان است و از طرف مؤسسه مربوطه، وسيله اياب وذهاب، براى‌ آنان فراهم است اما طورى‌ است كه به اداء نماز، در وقت نمى‌رسند زيرا ماشين قبل از وقت نماز، حركت مى‌كند و بعد از وقت، به مقصد مى‌رسد و بين راه هم حاضر به توقف نيست، تكليف اين كارگران چيست؟ آيا بايد از اين كار دست بكشند و يا تأخير نماز و قضاء آن براى‌ آنان جائز مى‌باشد و فرض اين است كه دست كشيدن از كار هم موجب مختل شدن معاش و زندگى‌ آنان مى‌شود؟.