جامع الشتات-ج1-ص276
خصوصا در وقتى كه مظنه بر قادر شدن بر قضا از براى او نبود و به هر حال هرگاه ازكفاره دادن عاجز باشد بر او چيزى نيست والله العالم.
410 – سؤال: در ماه مبارك هرگاه شخصى قصد مكانى داشته باشد كه چهار فرسخ باشد و اراده رجوع قبل از ده روز دارد، روزه او را صحيح مى‌دانند يا نه؟ يا احتياط را بگيرد وعوض را هم بگيرد؟ جواب: اظهر، بطلان روزه است واحوط آن است كه بگيرد روزه را وقضا را هم بگيرد وقضا را البته بگيرد.
والله العالم.
411 – سؤال: كسى كه در ماه مبارك، احكامى كه از او مى‌پرسند از مسئله و غيره، از راه بى‌مبالاتى جواب مى‌گويد ويحتمل كه دروغ هم مى‌گويد و به حرام افطار مى‌نمايد وفحش مى‌گويد، روزه‌اش صحيح است يا نه؟ و بر فرض بطلان، قضا وكفاره لازم است يا قضاى تنها؟ جواب: مشهور ميان علما، بلكه اظهر آن است كه دروغ گفتن به خدا و رسول و ائمه (ع) مجملا مبطل روزه است وموجب قضاست واحوط آن است كه كفاره نيز بدهد و سيد مرتضى دعوى اجماع بر وجوب كفاره كرده و كسى كه قابليت فتوا ندارد در هيچ وقت فتوا ندهد.
و اما ظاهر اين است كه تا علم به ناحق بودن فتوا ندارد روزه باطل نشود.
والله العالم.
412 – سؤال: شخصى را بى تقصير محبوس نمايند كه به اردوى شاه ببرند، روزه ونمازش را قصر كند؟ يا تمام و روزه را بگيرد؟ و هرگاه ملازم باشد وگريخته باشد كه او را گرفته مى‌برند، چه كند در باب نماز وروزه؟ جواب: محبوس هرگاه علم دارد كه نمى‌تواند خلاص شود يا مظنه به اين معنى دارد، پس بايد قصر كند در نماز و روزه، هرگاه داند كه او را به حد مسافت شرعى معتبر در سفر مى‌برند و هرگاه مظنه خلاص شدن وگريختن قبل از طى مسافت معتبره، دارد يا احتمال مساوى مى‌دهد قصر نكند ودر اين باب ملازم ديوان وغير ملازم فرقى‌ندارد، مگر آنكه آن شخص به اختيار خود ملازمت را كرده بوده است و هنوز توبه نكرده