پایگاه تخصصی فقه هنر

جامع الشتات-ج1-ص67

145 – سؤال: هرگاه كسى‌ شك كند ما بين سه وچهار وپنج، چه كند؟ جواب: هرگاه قبل از ركوع است، ركعت را خراب كند، پس بر مى‌گردد، شك ميانه دو وسه وچهار به مقتضاى‌ آن عمل كند، يعنى‌ دو ركعت ايستاده مى‌كند ودو ركعت نشسته.

وهرگاه بعد از ركوع باشد در آن، دو وجه ذكر كرده‌اند.

يكى‌ آن است كه بنا را بر اقل بگذارد كه مقتضى‌ يقين است و دوم اينكه بنا را بر چهار مى‌گذارد، چنانكه مقتضى‌ شك ميان سه و چهار و چهار و پنج است، پس يك ركعت ايستاده يا دو ركعت نشسته مى‌كند و سجده سهو هم مى‌كند و اين وجه ضعيف است و احوط آن است كه بنا را بر اقل گذارد و بعد از اتمام، نماز را نيز اعاده بكند.

و از اينجا شك ميانه دو و سه و چهار و پنج معلوم مى‌شود، پس هرگاه قبل از اكمال سجدتين است باطل است و هرگاه بعد از اكمال سجدتين است پس بنا بر وجه دوم در مسئله اولى‌، اين مسئله بر مى‌گردد به شك ميان دو و سه و چهار و شك ميان چهار و پنج، پس دو ركعت ايستاده مى‌كند و دو ركعت نشسته و سجده سهو هم مى‌كند و اين هم ضعيف است و شايد در اينجا نيز بنا بر اقل گذارد و احتياط كند هم بهتر باشد.

و از اينجا حكم شك ميان دو و چهار و پنج هم معلوم مى‌شود، پس هرگاه قبل از اكمال سجدتين است باطل است و هرگاه بعد از اكمال سجدتين است بنا بر وجه سابق كه باز بر مى‌گردد به دو شك و دو ركعت ايستاده مى‌كند و سجده سهو مى‌كند واحوط در اينجا نيز بنا بر اقل و اعاده است.

146 – سؤال: ملازم ديوان كه جبرا يا اختيارا به سبب دفع ضرر و محافظت اموال خود به سفر برود و در بين سفر، سور (1) سات بگيرد و بعض معاصى‌ البته از او سر مى‌زند، صوم وصلوة چه صورت دارد؟

1: سورسات: ميهمان شدن ماموران دولتى‌ در خانه‌هاى‌ مردم و تعليف مركبهايشان از علف مردم.

و يا:گرفتن غذا و علف از مردم.

اين لفظ ساختار عوامانه از واژه ” سور ” عربى‌ است.

سيورسات: از ريشه تركى‌: خواروبار: كفاف معيشت: تداركات لشكر كه گاهى‌ به عهده مردمان ساكن در بين راه لشكرها، گذاشته مى‌شد.