پایگاه تخصصی فقه هنر

جامع الشتات-ج1-ص20

باطن دهان را (بعد از زوال عين از براى‌ تطهير بقايايى‌ كه در بن دندان باشد از غذا ومثل آن) به مضمضه كردن تطهير مى‌ توان كرد، لا اقل دو دفعه مضمضه كند وبريزد.

34 – سؤال: در هر يك از اعضاى‌ ثلاثه غسلى‌ وضو وغسل، آب را كه از طرف اعلى‌ مى‌ريزد ودست مى‌كشد بايد مجموع اجزاء طرف اعلى‌ اثر نموده بعد الاسفل فالاسفل تا به انتها و هر گاه همچه باشد در وضو بعد از ريختن آب بر مرفق وكشيدن دست تا سر انگشتان، طرف ديگر بالاى‌ دست مغسول، گاه است كه خشك مى‌ماند.

جواب: ابتدا به اعلى‌، در غسل واجب نيست بلكه مستحب است واما در اعضاى‌ وضو كه شستن آنها واجب است ابتدا كردن به اعلى‌، واجب است واظهر در نزد حقير اين است كه واجب است شستن اعلاى‌ هر جزوى‌ از اجزاى‌ عضا، قبل اسفل همان جزء، نه اين كه واجب باشد كه مجموع اعلاى‌ عضو قبل از مجموع اسفل آن شسته شود.

مثلا آب را كه بر رو مى‌ريزد طرف راست رو را، هر گاه اول دست بمالد از بالا وبشويد تا به ذقن وبعد طرف چپ را به همين نحو صحيح است واينكه طرف پايين جانب راست رو، قبل از طرف بالاى‌ جانب چپ شسته شود ضرر ندارد و هم چنين دستها كه هر گاه از مرفق آب ريخت ويك طرف دست راست تا سر انگشتان وبعد طرف ديگر را شست تا سر انگشتان ضرر ندارد.

واينكه نوشته‌اند كه آب تمام مى‌شود وآن طرف خشك مى‌شود بى‌ معنى‌ است به جهت آن كه اگر دست ترى‌ دارد واز ترى‌ آن طرف به اين طرف مى‌توان آورد كه غسل متحقق شود، به همان اكتفا مى‌كند واگر وفا نمى‌كند يك غرفه ديگر آب بردارد تا غسلتمام شود مگر آن كه مراد او همان عدم تحقق غسل اعلى‌، باشد قبل از اسفل و هم چنين است كلام در ترتيب مستحبى‌ غسل.

35 – سؤال: مستوضى‌ هر گاه مشغول شستن دست چپ بوده، برخاسته سه چهار قدم يا بيشتر برود تا تكيه به ديوارى‌ يا درختى‌ بنمايد چه صورت دارد يا جوراب بكند؟ -؟ جواب: هيچ كدام آنها ضرر ندارد، همين كه موالات عرفى‌ برجاست يعنى‌ در عرف اهل شرع و دين نمى‌گويند كه اين شخص دست برداشت از وضو وجفان جميع اعضاى‌