پایگاه تخصصی فقه هنر

معنای هنر شیعی-ج1-ص175

در تقسيم بندى طرح‌هاى قالى عهد صفوى، يك تقسيم بندى رايج كه تقريبآ جنبه مذهبى دارد، عبارت است:

1. نقش‌هاى مخصوص پيروان مذهب تشيع كه شامل گل و بوته، نقش ترنج، باغ و باغچه و نقش حيوانات است و گاهى مستقل و گاهى مخلوط به‌كار رفته است.

2. طرح‌هاى مخصوص اهل تسنن، بيشتر از اشكال هندسى، كثيرالاضلاع به‌خصوص شش‌ضلعى و چهارضلعى است؛ مثلِ قالى‌هاى تركمن و كردستان.

نمادگرايى هنر شيعى موجب تداوم و شكوفايى هنر فرش در ايران شده و فرش‌ها بخشى از گنجينه‌هاى معنوى شيعه در ايران شمرده مى‌شوند كه گوشه‌هايى از باورها، گرايش‌ها، علايق و سنّت‌هاى مردم شيعى ايران را در خود منعكس كرده‌اند.

صيانت فرش‌ها با مضامين فوق براساس سنّت و فرهنگ وقف موجب حفظ سنّت فرش‌بافى و توليد فرش‌هاى نفيس شده است. اين سنّت تاكنون ادامه يافته و در عصر حاضر قالى‌ها خود به تابلوى نقاشى تبديل شده و قالى‌بافان بسيارى از داستان‌هاى دينى را همراه آيات قرآن و اشعارى مربوط به شرح واقعه مى‌بافند. نظير واقعه معراج حضرت رسول صلی ‎ الله ‎ علیه ‎ وآله، ذبح اسماعيل به دستِ ابراهيم، آدم و حوّا، نزول وحى بر موسى، شَبانىِ عيسى، تولد عيسى، عيسى در آغوش مادر.

در فرش‌بافى نوين تصوير چهره پيشوايان دين، رهبران مذهبى و سياسى و مكان‌هاى مقدس نيز بازتاب يافته است. نظير قالى هفت