پایگاه تخصصی فقه هنر

معنای هنر شیعی-ج1-ص95

چهارده معصوم، ادعيه در ذكر على علیه ‎ السلام و در موارد كمتر اشعارى در ستايش وى كه گاه لحنى شَديد افراطى دارد. بعضى از اين اشعار تا حدِّ خطرناكى به وحدت على علیه ‎ السلام و خدا نزديك مى‌شوند. اين باورها نه تنها بر ظرف‌هاى ساخته شده در دوره اوّل صفوى، بلكه روى جام متعلق به سال 1029 يعنى سلطنت شاه عباس اوّل نيز به چشم مى‌خورند .[1]

از صنايع فلزى دوره صفوى، مركّب‌دانى ساخته شده در سال 919 است كه در آن جمله « ﴿ناد عَلِيّآ مَظْهر العَجائِب تَجِدْهُ عونآ لَكَ فِى النَّوائِب »  آمده و در بخش اصلى آن دعاهايى خطاب به پيامبر به زبان عربى و دوازده امام نقش شده است .[2] روى يك گل‌دان فلزى متعلق به دوره صفويه نيز

دعاى نادعلى نقش بسته است. به‌اين‌منظور، بدنه كُروى شكل گل‌دان به سه قسمت تقسيم شده است. در قسمت ميانى گزيده‌اى از دعاى نادعلى نوشته شده و در قسمت زيرين گل‌دان و در ميان انبوه نقوش گياهى، صلوات چهارده معصوم درون ترنج‌هايى كه به شمسه‌ها متصل است، زيبايى و قدرت گل‌دان را صد برابر مى‌كند. دعاى « ﴿ناد عَلِيّآ مَظْهر العَجائِب »  در بازوبندها، كشكول‌ها و اشياى فلزى ديگرى نيز انعكاس يافته است.

از زيباترين نمونه‌هاى بازمانده دوران قاجار كه قسمت‌هايى از دعاى نادعلى را در بر مى‌گيرد، چند كشكول است. از ميان آن‌ها، كشكولى برجاى مانده از سده نوزدهم ميلادى / سيزدهم هجرى است كه در حال حاضر در موزه آرمتياژ نگه‌دارى مى‌شود، يكى از زيباترين نمونه‌هاست كه اندازه آن

  1. 1. . همان، ص 147.
  2. 2. . مهناز شايسته‌فر، هنر شيعى، ص 186.