پایگاه تخصصی فقه هنر

معنای هنر شیعی-ج1-ص39

 در اماكن ديگرى غير از حرم مطهر و مرتبط با امام رضا كتيبه‌هايى وجود دارد، از جمله مى‌توان به نمونه‌اى در صحنِ عتيق ( قديم ) حرم حضرت معصومه اشاره كرد. در اين كتيبه كه بخشى مستطيل شكل از سطح يك ديوار را در برگرفته است نام‌هاى اللّه در چهارگوشه، نام محمد در دوطرف به موازات دو عرض مستطيل و نام على به‌طور منظم در جاى جاىِ آن به چشم مى‌خورند. در داخل اين شش‌ضلعى، شش‌ضلعى كوچك‌ترى با تكرار نام على ساخته شده است كه در مركز آن عبارت « السُّلطان على‌بن‌موسى‌الرِّضا » نقش بسته است.

در شبستان مسجد جامع ضراب‌خانه تهران نيز حديثى از امام رضا بر ديوارى آجرى و داخلِ يك كادر (= قاب ) مستطيل‌شكل نوشته‌اند كه در آن به اهميت نماز پرداخته، و نماز، بالاترين تجلى پرهيزكارى قلمداد گرديده است.

10. كتيبه‌هاى دعايى: اين كتيبه‌ها دعاهايى از پيامبر اكرم يا امام على و ساير امامان شيعه: را منعكس مى‌كنند. تيموريان اين ارجاعات مربوط به شيعه را به‌منظور هماهنگ نشان دادن عقايد خود با عقايد مردم و برخوردارى از احساس و تفكر شيعى يا سياست آنان در اهميت بخشيدن به اعتقادات شيعه با هدف مشروعيت بخشيدن به حاكميت خود و مدارا با شيعيان و تعادل خطِّ مشئ سياسى آنان، انجام مى‌دادند. معمارى اين دوره مؤثرترين روش گسترش عقايد مذهبى شيعه بود؛ روشى كه تركمن‌ها نيز از آن استفاده كردند.

با روى كار آمدن دولت صفوى؛ هنر شيعى به ويژه هنر معمارى در