امام علی و علم و هنر-ج1-ص140
از حضرت اميرالمؤمنين عليه السلام علّت آن را پرسيدند که چرا همواره در مسجد قرار مي گيرند، فرمود:
الْجَلْسَةُ فِي الْجامِعِ خَيْرٌ لي مِنْ الْجَلْسَةِ فِي الْجَنَّةَ فَاِنَّ الْجَنَّةَ فيها رِضي نَفْسي، وَ الْجامِعُ فيها رِضي رَبّي
“نشستن در مسجد در نزد من از نشستن در بهشت، نيکوتر است، زيرا آنگاه که در بهشت نشسته باشم، نفس من راضي است و هرگاه که در مسجد بنشينيم خداي من خشنود است و خشنودي خدا برتر است”.
امام علي عليه السلام را در عمليّات گسترده و لحظات حسّاس نبرد صفّين مشاهده کردند که در حالات حسّاس نبرد در ضمن پيشروي و خطّ شکني و فرماندهي، هر چندگاه چشم به آسمان دارد.
علّت آن را پرسيدند.
حضرت اميرالمؤمنين عليه السلام فرمود:
نگاه به خورشيد دارم که در وقت اختصاصي نماز، نماز بخوانيم.
ياران حضرت گفتند:
يا اميرالمؤمنين عليه السلام در چنين شرائط بُحراني شما به نماز اوّل وقت اهتمام مي ورزيد؟
حضرت اميرالمؤمنين عليه السلام فرمود:
عَلَي ما نُقاتِلَهُم؟ اِنَّما نُقاتِلَهُمْ عَلَي الصَّلوةِ
“براي چه با آنان مي جنگيم؟ همانا ما با شاميان براي اقامه نماز جهاد مي کنيم”. [362] .
درست است که شيوه هاي گفتاري تأثير دارد، امّا از گفتار و سخن مهمّ، حالات رواني و شيوه هاي رفتاري انسان است که مي تواند در دوستان و اصحاب و ديگران تأثير به سزائي داشته باشد.
امام زين العابدين عليه السلام فرمود:
هرگاه وقت نماز مي رسيد جدّم حضرت علي عليه السلام مضطرب مي شد و رنگ چهره مبارک امام دگرگون مي شد و به اطرافيان خود مي فرمود:
هنگام أمانتي رسيد که خدا آن را به آسمان ها و زمين و کوه ها عرضه کرد. [363] .
يکي از جلوه هاي زيباي هنر آموزشي، فصاحت و بلاغت در سخنوري است.
خوب حرف زدن
و حرفِ خوب زدن
و جان و جهان را با سخنان شيوا و حکيمانه تغيير دادن،
از وظائف مهمّ آموزشي مبلّغان و معلّمان جامعه بشري است.
امام علي عليه السلام در هنر آموزشي، و فصاحت در سخنوري بي نظير و الگو بود که دوست و دشمن به فصاحت بلاغت آن بزرگ امام مظلوم، اعتراف داشتند.
در اينجا توجّه به نمونه ها ضروري است.
ابن ابي الحديد مي گويد: