امام علی و علم و هنر-ج1-ص110

حضرت اميرالمؤمنين عليه السلام در کمال صداقت و امانت به تمام سئوالات مطرح شده پاسخ دادند، و معاويه آنها را براي پادشاه روم فرستاد.

و چند بار اين حرکت علمي تکرار شد تا آنکه پادشاه روم متوجّه گرديد که پاسخ از امام علي عليه السلام مي باشد. [262] .

حتّي يکي از سئوالات در طيّ جنگ صفّين به دست معاويه رسيده بود که آن را براي حضرت اميرالمؤمنين عليه السلام فرستاد و امام پاسخ صحيح آن را داد.

پرسيده بودند:

لاشَيْي ءْ (هيچ چيز) يعني چه؟

امام علي عليه السلام دست قنبر را گرفت و از دور، سراب را به او نشان داد و فرمود سراب لاشيي ء است. که قرآن مي فرمايد:

حَتّي اذا جائَهُ لَمْ يَجِدْهُ شَيْئاً

«از دور آب مي بيند ولي وقتي که به آن نزديک مي شود، چيزي نمي يابد.»

در زمان حکومت خليفه دوّم روزي عهدنامه اي نوشتند و تاريخ آن را با ماه شعبان ثبت کردند.

خليفه دوّم گفت:

«کدام ماه شعبان؟ شعبان امسال يا سال آينده؟»

اصحاب و ياران و صاحبنظران اجتماع کردند تا مشکل تاريخ را حلّ کنند.

يکي گفت: برأساس تاريخ پارسي ها

ديگري گفت: همانند تاريخ روم و روميان

و بعضي گفتند: تاريخ اسکندر

جمعي ديگر گفتند: ميلاد حضرت مسيح7

و خليفه دوّم، هرمزان ايراني را آورد تا تاريخي همانند تاريخ پارسيان مشخّص کند. [263] .

امّا اکثر مسلمانان نظريّات يادشده را نپذيرفتند.

تا آنکه حضرت اميرالمؤمنين عليه السلام فرمود:

مبدأ تاريخ امّت اسلامي بايد هجرت رسول خدا صلي الله عليه وآله وسلم باشد، زيرا هجرت، آغاز پيروزي و ظهور اسلام بود،

از ولادت و بعثت هم مهمتر است.

همه پذيرفتند و صدايِ «اَحْسَنْت اَحْسَنْت» مردم بالا گرفت. [264] .

و اين حقيقت در سال 16 هجري تحقّق يافت.

نظرِ بر حقِّ امام علي عليه السلام بيانگر ارزش گرائي و مکتبي بودن امام در همه مسائل حتّي تاريخ است، که همه جا بايد با اهداف بلند اسلامي حرکت کرد و نظر داد.

مسافت خاور و باختر را از اميرالمؤمنين عليه السلام پرسيدند:

حضرت علي عليه السلام فرمود:

مسير يک روز خورشيد است. [265] .

از اميرالمؤمنين عليه السلام پرسيدند:

چگونه خداوند با تمام خلق با آن همه زيادي که دارند محاسبه مي کند؟

حضرت فرمود: