امام علی و علم و هنر-ج1-ص34
گويي او را مي بينم که از شام فرياد برمي آورد، و با پرچم هايش پيرامون کوفه را پر مي کند، و چونان شتر خشمگين به کوفه يورش مي آورد، زمين را با سرهاي بريده فرش مي کند، دهانش گشاده، گام هايش را سخت و سنگين بر زمين مي کوبد، تاخت و تاز او بي امان و پايدار و هجومش سخت و دشوار است.
به خدا سوگند! شما را در اطراف زمين مي پراکند، آنگونه که اندکي از شما باقي خواهد ماند چونان باقيمانده سرمه در اطراف چشم، و اين وضع خونبار تداوم يابد تا آن که عقل از دست رفته عرب باز آيد، [51] پس بايد بر سنّت پيامبر صلي الله عليه وآله وسلم باقي مانيد که برپاست، و بر آثار رسالت تکيه نماييد، که آشکار است، به عهد نزديکي که بسته ايد وفادار مانيد که يادگار پيامبر بر آن تکيه دارد، و بدانيد اين شيطان است که راه هايش را هموار مي نمايد تا قدم بر جاي قدم هايش نهيد و راهش را پي گيريد. [52] .
در آستانه جنگ با خوارج و حرکت حضرت اميرالمؤمنين عليه السلام به منطقه نهروان، يکي از ياران خدمت آن حضرت رسيد و بشارت داد که خوارج با شنيدن آمدن شما به منطقه فرار کردند، از رودخانه عبور کرده اند.
امام علي عليه السلام او را سوگند داد که آيا خوارج از نهر عبور کرده اند.
گفت: آري
حضرت اميرالمؤمنين عليه السلام فرمود:
لَمّا عَزَمَ عَلي حَرْبِ الْخَوارِجْ، وَ قيلَ لَهُ: إنَّ الْقَومَ عَبَروا جِسْرَ النَّهْرَوان!
مَصَارِعُهُمْ دُونَ النُّطْفَةِ، وَاللَّهِ لَا يُفْلِتُ مِنْهُمْ عَشَرَةٌ، وَلَا يَهْلِکُ مِنْکُمْ عَشَرَةٌ.
يعني بالنطفة ماء النهر، وهي أفصح کناية عن الماء و إن کان کثيراً جماً. و قد أشرنا إلي ذلک فيما تقدّم عند مضيّ ما أشبهه.
(به هنگام حرکت براي جنگ با خوارج شخصي گفت، خوارج از پل نهروان عبور کردند، امام علي عليه السلام فرمود:)
خبر از قتلگاه خوارج
قتلگاه خوارج اين سوي نهر است، به خدا سوگند از آنها جز ده نفر باقي نمي ماند، و از شما نيز ده نفر کشته نخواهد شد. [53] .
(منظور امام از «نطفه» آب نهر است که از فصيح ترين کنايه در رابطه با آب هر چند زياد و فراوان باشد.)
و فرمود:
«سوگند به خدائي که دانه را شکافت و انسان را آفريد پيش از آنکه آنها به منطقه (اِثلاث) و (فضر بوازن) برسند، خدا آنها را خواهد کشت»
در اين خبر غيبي، هم قتلگاه خوارج و هم تعداد کشته هاي آنها و تعداد فراريانشان را دقيقاً بيان فرمود.
جواني که همراه امام علي عليه السلام بود با خود گفت: